Một trong những lực lượng quan trọng, thiết thực nhất xây dựng, bồi đắp mối quan hệ vĩ đại Việt - Lào chính là cấp ủy, chính quyền và quân dân của những tỉnh thành chung biên giới nước bạn. Họ đã tạo nên một biên giới không khói lửa, không tiếng súng mà muôn hoa khoe sắc. Đây là biểu tượng của hữu nghị, hòa bình, thân thiện, đậm tình nghĩa và văn hóa Việt. Cặp tỉnh kết nghĩa Quảng Trị và Savannakhet là một trong những đại diện cho biểu tượng đó.

Biên giới hạnh phúc

Cách cửa khẩu Lao Bảo chừng 200m về phía Capumchia, một cánh rừng bời lời đang ra lá xanh ngát, có diện tích trên 10ha. Cánh rừng này được gọi là là “Vườn cây hữu nghị” bởi nó được Đồn Biên phòng của khẩu quốc tế Lao Bảo và thị trấn Lao Bảo hỗ trợ bản Ka Tăng (Việt Nam) tặng cho bản Đen Sa Vẳn (Lào).

Đến nay, sau 5 năm, rừng bời lời này đã cho thu nhập 150-200 triệu đồng. Trưởng bản Đen Sa Vẳn Kộ Thắn Tha Thép nói: “Bình quân mỗi đợt bán cây bời lời, chúng tôi thu về khoảng trên 200 triệu đồng. Số tiền này được bà con trong bản thống nhất để đầu tư xây dựng trường học, đường sá, xây dựng nhà cho người nghèo, hỗ trợ các cháu học sinh có hoàn cảnh khó khăn đến trường”.

Cán bộ Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo và cán bộ nông lâm thị trấn Lao Bảo hướng dẫn bà con bản Ka Túp 1, huyện Sê Pôn trồng cây bời lời. Ảnh: Xuân Thế

Từ năm 2013 đến nay, bên cạnh mô hình “Vườn cây hữu nghị”, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo cũng đã huy động mọi nguồn lực từ các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và từ nguồn cán bộ, chiến sĩ đóng góp, trao tặng cho 3 bản Ka Túp 1, Phường và Đen Sa Vẳn, mỗi bản 12 con bò, 20 con dê, trên 5.000 con vịt, gà, ngan giống, đồng thời, cử cán bộ qua hướng dẫn, chăm sóc. Đến nay, số lượng gia súc, gia cầm phát triển tốt, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho các hộ nghèo phía bản bạn.

Trước đó, ngày 28/4/2005, cặp bản Ka Tăng (thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hoá) và bản Đen Sa Vẳn (huyện Sê Pôn, tỉnh Savannakhet) là cặp bản đầu tiên trên tuyến biên giới được tổ chức ký kết nghĩa điểm, để rút kinh nghiệm và nhân ra diện rộng trên toàn tuyến.

Tiếp nối, năm 2007, hai bản Ka Tiêng, xã Hướng Việt, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị (Việt Nam) và bản A Via, Cụm bản La Cồ, huyện Sê Pôn, tỉnh Savannakhet (Lào) đã tổ chức lễ ký kết nghĩa với 12 nội dung ghi nhớ, 100% hộ gia đình đồng lòng tham gia.

Hội nghị sơ kết 15 năm kết nghĩa cụm dân cư hai biên giới giữa bản Ka Tiêng, xã Hướng Việt, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị (Việt Nam) với bản A Via, Cụm bản La Cồ, huyện Sê Pôn, tỉnh Savannakhet (Lào).

Mô hình kết nghĩa bản - bản được triển khai từ năm 2005, đến nay đã có 24/24 cặp bản kết nghĩa giữa tỉnh Quảng Trị (Việt Nam) với tỉnh Savanakhet.

Phong phú các hoạt động giao lưu, phối hợp

Trong 15 năm kết nghĩa giữa hai bản Ka Tiêng (Việt Nam) và bản A Via (Lào), định kỳ hàng quý trong năm, hai bên tổ chức giao ban, trao đổi tình hình; định kỳ 5 năm 1 lần tổ chức sơ kết rút kinh nghiệm trong quá trình triển khai thực hiện mô hình kết nghĩa bản - bản của hai địa phương.

Đặc biệt, thông qua hoạt động kết nghĩa, hai bên đã phối hợp tổ chức tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho cư dân hai bản, với 50/2.020 lượt đồng bào về chủ quyền lãnh thổ, ý thức quốc gia, mốc quốc giới, chấp hành các quy định, pháp luật của mỗi nước; tuyên truyền về ý nghĩa của công tác tăng dày, tôn tạo hệ thống mốc quốc giới. Các hoạt động còn phổ biến các kiến thức về nông nghiệp, phòng chống dịch bệnh… cho nhân dân hai bên biên giới. Ngoài ra, hai bên cũng đã tổ chức được trên 50 đợt với 780 lượt nhân dân tham gia cùng lực lượng chuyên trách của mỗi bên tuần tra bảo vệ đường biên, mốc quốc giới.

Thượng tá Nguyễn Xuân Linh, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay cắt tóc cho trẻ em Lào. Ảnh: baoquangtri.vn

Tại Hội nghị sơ kết 15 năm kết nghĩa cụm dân cư, diễn ra ngày 10/8/2022, ông Bun Sung Say Nha Vong, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra, Chánh thanh tra huyện Sê Pôn chia sẻ, thông qua quy chế kết nghĩa bản - bản, cam kết của các hộ dân sống hai bên biên giới đã tạo điều kiện để người dân tự giải quyết những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn cuộc sống và các vấn đề liên quan đến biên giới, từ đó, cùng trao đổi học tập kinh nghiệm, giúp đỡ nhau phát triển sản xuất, tuyên truyền xóa bỏ các tập tục lạc hậu....

Ông Hà Sỹ Đồng, Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị tự hào nói, thông qua mô hình bản - bản kết nghĩa, nhân dân biên giới có điều kiện giúp đỡ nhau trong phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo bền vững. “Đây là vấn đề có tính chiến lược trong bảo vệ biên giới quốc gia”, ông Hà Sỹ Đồng khẳng định.

Theo Thượng tá Nguyễn Xuân Linh, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế La Lay, mô hình kết nghĩa bản - bản được triển khai đã góp phần nâng cao nhận thức của nhân dân hai bên biên giới về các hiệp định, hiệp nghị, quy định pháp luật của hai Nhà nước.

Qua đó, nâng cao ý thức quốc gia, quốc giới trách nhiệm của mỗi người dân đối với chủ quyền an ninh biên giới, tự giác chấp hành nghiêm chỉnh quy chế kết nghĩa đã được cam kết, quy chế biên giới quốc gia giữa Việt Nam và Lào.

Ban Chỉ đạo biên giới 2 tỉnh Quảng Trị - Savannakhet ký kết văn bản thỏa thuận hợp tác phát triển khu vực biên giới hai bên.

Đại tá Lê Văn Phương, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị cho biết: Trong thời gian tới, mô hình kết nghĩa bản - bản sẽ tiếp tục được duy trì và nâng cao hiệu quả; đặc biệt đẩy mạnh công tác hỗ trợ nhân dân các bản kết nghĩa của nước bạn Lào trong phát triển kinh tế gia đình và địa phương. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền người dân hai bên biên giới chấp hành tốt pháp luật an ninh - biên giới cũng như nâng cao ý thức trong việc bảo vệ chủ quyền đất nước, góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Tỉnh Quảng Trị và Savannakhet được Trung ương hai nước giao nhiệm vụ phối hợp quản lý đoạn đường biên giới dài 108,476km, có 31 vị trí mốc/35 cột mốc biên giới và 31 cọc dấu phụ (Từ mốc biên giới 577 đến mốc 607). Trên tuyến biên giới này có một cặp cửa khẩu quốc tế (Lao Bảo - Đen-sa-vẳn) và 3 cặp cửa khẩu phụ gồm: Tà Rùng - La Cồ; Cheng - Bản Mày; Thanh - Denvilay.

Tại cửa khẩu Lao Bảo - Densavan, năm 2020 kim ngạch XNK qua 2 tỉnh Quảng Trị - Savannakhet đạt 330 triệu USD, năm 2021 là 474 triệu USD và 6 tháng đầu năm 2022 đạt 233 triệu USD.

Q.Hoa t.h / Thoidai.com.vn