Buổi lễ thể hiện sự trân trọng đối với sự kiện lịch sử trong quan hệ Việt Nam – Campuchia, đồng thời cũng là dịp để tri ân công lao của những người từng chiến đấu, hy sinh, tham gia giúp đỡ nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng, giúp đất nước Campuchia hồi sinh.
Tham dự buổi lễ, về phía Việt Nam có các đồng chí: Nguyễn Thị Doan, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước; Vũ Văn Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Đỗ Bá Khoa, Tổng Thư ký Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam; Vũ Mão, Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam – Campuchia; cùng đông đảo hội viên Hội hữu nghị Việt Nam Campuchia, Hội cựu chiến chiến binh Việt Nam.
Về phía Campuchia, có bà Men Sam On, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Hoàng gia Campuchia, Chủ tịch Hội hữu nghị Campuchia – Việt Nam; Ngài Sam Than, Đại biện lâm thời Đại sứ quán Vương quốc Campuchia tại Việt Nam cùng cán bộ, nhân viên Đại sứ quán Campuchia, các lưu học sinh Campuchia đang học tập và công tác tại Việt Nam.
Đọc diễn văn tại buổi lễ, đồng chí Vũ Mão ôn lại những chặng đường vẻ vang nhưng rất đỗi tự hào của mối quan hệ láng giềng hữu nghị, truyền thống tốt đẹp giữa hai nước.
Hơn ba thập kỷ trôi qua, Việt Nam và Campuchia đã có nhiều đổi thay nhưng những thành quả có được của ngày hôm nay không thể tách rời sự hy sinh xương máu của các anh hùng, liệt sỹ và sự cống hiến không mệt mỏi của các thế hệ đi trước. Trải qua bao biến cố và thăng trầm của lịch sử, tình đoàn kết hữu nghị giữa Việt Nam và Campuchia vẫn thuỷ chung son sắt. Đối với mọi thế hệ người dân hai nước, tình đoàn kết hữu nghị truyền thống vốn có giữa Việt Nam-Campuchia đã trở thành tài sản chung vô giá và thiêng liêng của hai dân tộc, là chất kết dính bền chặt cho quan hệ hai nước trong giai đoạn mới. Chính vì vậy, hơn lúc nào hết mọi người Việt Nam và Campuchia, nhất là thế hệ trẻ hai nước cần biết trân trọng và phát huy truyền thống tốt đẹp sẵn có đó, cùng nhau vun đắp, đóng góp nhiều hơn nữa vào việc củng cố và phát triển tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác lâu bền giữa hai nước.
Từ đống tro tàn, sự sống lại sinh sôi. Vượt qua muôn vàn gian khó, nhân dân Campuchia anh em đã bắt tay tiến hành công cuộc tái thiết đất nước đồng thời bảo vệ vững chắc sự hồi sinh của dân tộc. Trên chặng đường phát triển đi lên hơn 30 năm qua của đất nước Campuchia, với nỗ lực của mình cùng sự hỗ trợ tích cực của cộng đồng quốc tế, nhân dân Campuchia đã giành được những thành quả to lớn trong sự nghiệp tái thiết và phát triển đất nước và đang vững tin hội nhập với cộng đồng khu vực và quốc tế. Đời sống người dân không ngừng được cải thiện, vị thế quốc tế của Campuchia không ngừng được nâng cao, Campuchia đã gia nhập đại gia đình ASEAN năm 1999, trở thành thành viên chính thức của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) năm 2004, nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong nhiều năm và đang phấn đấu trở thành nước xuất khẩu gạo lớn trên thế giới.
Nhìn lại chặng đường hơn 33 năm qua, quan hệ “Láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài” giữa hai nước đang ngày càng đơm hoa kết trái, kết quả hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư và nhiều lĩnh vực khác đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực và ngày càng đi vào thực chất. Những thành tựu quan trọng đó không chỉ mang lại niềm hạnh phúc cho nhân dân mỗi nước mà còn vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển phồn vinh ở khu vực và trên thế giới.
Bà Men Sam On bày tỏ cảm ơn Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Hội hữu nghị Việt Nam-Campuchia, Hội cựu chiến binh Việt Nam đã tổ chức buổi lễ đầy ý nghĩa nhân kỷ niệm 33 năm ngày chiến thắng chế độ diệt chủng ở Campuchia.
“Nhân dân Campuchia mãi mãi ghi nhớ ngày 7/1 là ngày sinh thứ hai của mình. Nếu không có chiến thắng ngày 7/1 thì Campuchia sẽ không có ngày hôm nay. Nhắc lại chiến thắng này, nhân dân Campuchia không thể nào quên và mãi mãi ghi nhớ sự giúp đỡ to lớn, chân thành của quân tình nguyện và cựu chuyên gia Việt Nam đã giúp nhân dân Campuchia lật đổ chế độ diệt chủng, mở ra trang sử mới cho nhân dân Campuchia”, bà Men Sam On nói.
Bà Men Sam On khẳng định lập trường trước sau như một của Chính phủ Hoàng gia và Đảng Nhân dân Campuchia về quyết tâm tăng cường, củng cố mối quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện lâu dài với Việt Nam, đồng thời thắt chặt tình hữu nghị với các nước góp phần vào củng cố hòa bình, an ninh khu vực và thế giới.
Đồng chí Vũ Oanh, Trưởng Ban liên lạc cựu chuyên gia Việt Nam giúp cách mạng Campuchia đã kể lại những kỷ niệm các chuyên gia Việt Nam đã cùng cán bộ và nhân dân Campuchia đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi khắc phục hậu quả do chế độ diệt chủng để lại.
Trong 10 năm (1979 - 1989), chuyên gia Việt Nam đã tận tụy đem hết tài năng, trí tuệ, giúp cách mạng Campuchia, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế trọng đại với tinh thần vô tư trong sáng cao cả chưa có tiền lệ trong lịch sử ngoại giao thế giới.
Sau cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ thắng lợi 17/4/1975, lẽ ra nhân dân Campuchia phải được hưởng những thành quả cách mạng sau bao năm đấu tranh hy sinh, gian khổ, được sống trong hoà bình để xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Nhưng tập đoàn Pôn Pốt đã tiến hành chính sách diệt chủng, cực đoan, tàn bạo, lùa người dân ra khỏi thành phố về các trại tập trung và cưỡng bức họ lao động khổ sai trong các công xã, xoá bỏ trường học, chợ búa, chùa chiền, tra tấn dã man và giết hại bao người dân Campuchia vô tội.
Chỉ trong thời gian cầm quyền 3 năm, 8 tháng, 20 ngày, chế độ Khmer đỏ đã giết hại hơn 2 triệu người dân Campuchia, xoá bỏ đến tận gốc mọi cơ sở xã hội, đẩy dân tộc Campuchia vào thảm họa diệt chủng hết sức tàn khốc. Tập đoàn Pôn Pốt còn dã tâm phát động cuộc chiến tranh đẫm máu xâm phạm chủ quyền, lãnh thổ Việt Nam, gây nên những tội ác tày trời đối với nhân dân Việt Nam. Trước những hành động dã man đó, đồng thời đáp lời kêu gọi khẩn thiết của Mặt trận Đoàn kết Cứu nước Campuchia, của nhân dân Campuchia anh em, Đảng, Nhà nước, nhân dân và Quân đội Việt Nam đã thực hiện quyền tự vệ chính đáng bảo vệ Tổ quốc thiêng liêng của mình và giúp đỡ nhân dân Campuchia thoát khỏi thảm hoạ diệt chủng, đưa đến thắng lợi 7/1/1979.
Với thắng lợi lịch sử này, nhân dân Campuchia đã khép lại một trang sử đen tối, đau thương của dân tộc mình, thực hiện công cuộc hồi sinh dân tộc và mở ra kỷ nguyên độc lập, hoà bình, tự do và phát triển cho đất nước Campuchia. Đây cũng là thắng lợi của sự nghiệp chính nghĩa, của tình đoàn kết chiến đấu giữa hai dân tộc Việt Nam-Campuchia vốn có truyền thống hữu nghị tốt đẹp, giúp đỡ lẫn nhau, nhất là trong những lúc hoạn nạn, khó khăn. Lịch sử của hai nước sẽ mãi mãi khắc ghi về mối tình đoàn kết vĩ đại, thuỷ chung và trong sáng đó.
Nghiêm Nguyễn
