Tham dự buổi lễ có Đoàn đại biểu cấp cao của Đảng, Chính phủ nước Cộng hòa Cuba do đồng chí Salvado Valdés Mesa, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thứ nhất Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cộng hòa Cuba cùng Phu nhân dẫn đầu.
Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam có các đồng chí: Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Cuba; Phạm Hồng Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đồng Chủ tịch Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam - Cuba, cùng lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các bộ, ngành và hai tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị.
Phát biểu tại buổi lễ, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng nhấn mạnh: Chuyến thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam của lãnh tụ Fidel Castro đã đem đến cho nhân dân Việt Nam tình đoàn kết chiến đấu, sự ủng hộ rất quý báu của nhân dân Cuba. Đặc biệt, sự hiện diện bất chấp hiểm nguy của Tổng Tư lệnh Fidel Castro trên đất lửa Quảng Trị, Quảng Bình là nguồn cổ vũ, động viên hết sức to lớn đối với đồng bào, chiến sỹ miền Nam, cũng như nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước với muôn vàn hy sinh, gian khổ.
Đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN
Nhìn lại chặng đường 45 năm sau chuyến thăm lịch sử, một biểu tượng của phong trào quốc tế đoàn kết và ủng hộ Việt Nam, cũng là dịp để chúng ta bày tỏ sự tri ân đối với Fidel Castro, đối với Cuba cũng như bạn bè quốc tế. Sự ủng hộ, chia sẻ của Cuba cũng như của bạn bè quốc tế là động lực quan trọng với mỗi thắng lợi của cách mạng Việt Nam, trong thời chiến cũng như thời bình. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam sẽ mãi ghi nhớ và trân trọng những nghĩa cử cao đẹp đó.
Chủ tịch Hồ Chí Minh và lãnh tụ Fidel Castro đã truyền cho chúng ta niềm tin sắt đá vào thắng lợi tất yếu của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, kháng chiến chống xâm lược và xây dựng xã hội chủ nghĩa ở mỗi nước, vào tương lai rực rỡ của hai nước và tình hữu nghị bền vững Việt Nam - Cuba.
Đồng chí Trần Quốc Vượng nêu rõ: "Kỷ niệm chuyến thăm lịch sử của lãnh tụ Fidel Castro là để tiếp lửa cho thế hệ mai sau, mãi mãi thắp sáng ngọn lửa đoàn kết chiến đấu anh em giữa hai dân tộc chúng ta. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam khẳng định quyết tâm cùng với Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba không ngừng nỗ lực gìn giữ, vun đắp mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, đoàn kết gắn bó giữa hai nước chúng ta. Việt Nam trước sau như một sát cánh bên cạnh, đoàn kết và ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Cuba".
Đồng chí Salvador Valdés Mesa, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cuba phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: TTXVN
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch Thứ nhất Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cộng hòa Cuba Salvado Valdés Mesa nhấn mạnh: "Trong chuyến thăm lịch sử 45 năm trước, lãnh tụ Fidel Castro đã bày tỏ niềm tin tuyệt đối vào thắng lợi hoàn toàn của nhân dân Việt Nam. Lãnh tụ Fidel Castro đã dạy cho chúng tôi rằng, người Việt Nam đủ khả năng đánh bại mọi quân xâm lược. Chính lãnh tụ Fidel Castro đã kêu gọi nhân dân Cuba ủng hộ Việt Nam trong công cuộc xây dựng lại đất nước, thực hiện tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh, xây dựng Việt Nam to đẹp hơn, đàng hoàng hơn".
Đồng chí Salvado Valdés Mesa cho biết: "Cuba không bao giờ quên, Việt Nam luôn đoàn kết bên cạnh. Cuba đã không bao giờ thiếu gạo Việt Nam và lương thực của Việt Nam, trong bữa ăn hằng ngày của người dân. Chúng tôi xin cảm ơn Việt Nam trước sau như một, đòi dỡ bỏ bao vây, cấm vận bất công về kinh tế, thương mại do Mỹ áp đặt chống Cuba".
Đồng chí Salvado Valdés Mesa nêu rõ: Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba nhiệt liệt chúc mừng Việt Nam đã đạt được những thành tựu có ý nghĩa to lớn trong sự nghiệp đổi mới, không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân và duy trì ổn định đất nước; đồng thời tái khẳng định ý chí, nguyện vọng tiếp tục kế thừa di huấn của các lãnh tụ, những người luôn luôn kế thừa và thúc đẩy truyền thống hữu nghị tốt đẹp, đặc biệt gắn kết giữa hai dân tộc.
Các đại biểu dự lễ kỷ niệm. Ảnh: TTXVN
Đọc diễn văn tại lễ kỷ niệm, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Nguyễn Văn Hùng xúc động ôn lại những những dấu ấn lịch sử gắn với những địa danh, nơi lãnh tụ Cuba đến thăm Quảng Trị năm 1973.
Đi qua vùng đất Quảng Trị, dừng chân trên cầu Hiền Lương lịch sử, đến Đông Hà, Cam Lộ, Điểm cao 241, Dốc Miếu Gio Linh, nhìn những cánh đồng, đoạn đường, cầu cống và làng mạc bị bom cày, đạn xới, Chủ tịch Fidel Castro chăm chú, trầm tư, đồng cảm và chia sẻ với những hy sinh mất mát to lớn mà nhân dân Việt Nam và nhân dân Quảng Trị phải gánh chịu.
Chủ tịch Fidel Castro xúc động đến bật khóc trước hình ảnh một nữ thanh niên bị thương do đụng phải bom mìn khi đang san lấp hố bom và yêu cầu dừng xe để tìm cách đưa nữ thanh niên đi cấp cứu; đồng thời đưa ra quyết định giúp Việt Nam xây dựng một bệnh viện tại Đồng Hới (Quảng Bình) để chăm sóc sức khỏe cho nhân dân trong khu vực và một số công trình kinh tế, hạ tầng kỹ thuật quan trọng khác...
Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Nguyễn Văn Hùng khẳng định: Từ nhiều thập kỷ qua, trong trái tim người dân Việt Nam và Quảng Trị, Cuba và vị lãnh tụ Fidel Castro đã trở thành biểu tượng của chủ nghĩa Anh hùng cách mạng, tinh thần quật khởi và khát vọng vươn tới tự do, hạnh phúc, khắc sâu câu nói bất hủ “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.
Quảng Trị nguyện làm hết sức mình, nỗ lực phấn đấu xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, xứng đáng là mảnh đất đã ghi đậm dấu ấn tình cảm và hình ảnh lãnh tụ Fidel Castro, ghi đậm nét son trong trang sử quan hệ thắm tình đồng chí, thắm tình anh em Việt Nam - Cuba; mong muốn Đảng, Nhà nước Cuba có nhiều chương trình hợp tác với Việt Nam và tỉnh Quảng Trị trên các lĩnh vực có dư địa phát triển như: Du lịch, y tế, giáo dục đào tạo.
Giao lưu cùng nhân chứng lịch sử Nhà ngoại giao Nguyễn Đình Bin, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao. Ảnh: TTXVN
Tại lễ kỷ niệm, các đại biểu đã giao lưu với nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Đình Bin; Đại tá Nguyễn Văn Thực, nguyên cán bộ an ninh Quân khu 4. Năm 1973, ông Nguyễn Đình Bin là phiên dịch đi theo lãnh tụ Fidel Castro. Đại tá Nguyễn Văn Thực, nguyên cán bộ an ninh Quân khu 4, năm 1973 đã cùng với các cán bộ của Bộ Quốc phòng lên kế hoạch bảo đảm an toàn, an ninh cho chuyến đi của lãnh tụ Fidel Castro đến vùng giải phóng miền Nam Việt Nam.
Các đại biểu cũng được xem lại những hình ảnh đặc biệt, ghi lại chuyến thăm Việt Nam của lãnh tụ Fidel Castro năm 1973 và dự Chương trình nghệ thuật chào mừng Lễ kỷ niệm 45 năm lãnh tụ Fidel Castro thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam.
TTXVN