Những biến chuyển của tình hình thế giới và khu vực
Trong những năm gần đây, tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, nhanh chóng, khó đoán định. Cạnh tranh gay gắt giữa các nước lớn, chiến tranh, xung đột cục bộ xung đột liên tiếp xảy ra ở nhiều quốc gia và khu vực, xu hướng sử dụng vũ lực trong quan hệ có chiều hướng gia tăng; chủ nghĩa bảo hộ, dân tộc cực đoan gia tăng. Bên cạnh đó là các thách thức an ninh phi truyền thống (thiên tai, dịch bệnh, trong đó nổi bật là đặc biệt là đại dịch COVID-19...) và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với trọng tâm là dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ bán dẫn... phát triển như vũ bão, tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực trên phạm vi toàn cầu.
Phong trào nhân dân thế giới ngày càng phát triển, hoạt động trên nhiều lĩnh vực và có vai trò ngày càng gia tăng trong đời sống chính trị quốc tế, nhưng đã có những biểu hiện của sự phân tuyến theo trục các nước lớn.
Đối với Việt Nam, các thế lực thù địch, phản động đẩy mạnh âm mưu diễn biến hòa bình, lôi kéo, kích động “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc nhằm phá hoại sự nghiệp cách mạng, chống phá Đảng, Nhà nước.
Bối cảnh đó đặt ra cho Việt Nam nhiều vấn đề cấp bách về việc phải bảo đảm độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ; định hình cách ứng xử phù hợp trong quan hệ quốc tế, vượt qua những khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội.
Những yêu cầu mới của Đảng và Nhà nước
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đánh dấu một thời điểm quan trọng đối với công tác đối ngoại nhân dân khi lần đầu tiên Đảng ta khẳng định vai trò “trụ cột” của đối ngoại nhân dân trong “xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại”, cùng với đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước.
Tại Hội nghị đối ngoại toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII (ngày 14/12/2021), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo “Triển khai đồng bộ, sáng tạo, hiệu quả các hoạt động đối ngoại, bao gồm đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân…”. Ngày 05/01/2022, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 12-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu quả đối ngoại nhân dân trong tình hình mới, trong đó nhấn mạnh “đối ngoại nhân dân là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, của từng cán bộ, đảng viên và người dân”.
Những thay đổi về nhận thức của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước đối với vai trò của đối ngoại nhân dân và Liên hiệp không chỉ là nền tảng quan trọng mà còn đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với đối ngoại nhân dân của Liên hiệp, dưới sự dẫn dắt của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, có những đóng góp ngày càng tích cực hơn cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.
Trong bối cảnh đó, trước những yêu cầu mới của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Đảng bộ đã quán triệt sâu sắc, lãnh đạo, chỉ đạo các lực lượng đối ngoại nhân dân trong hệ thống Liên hiệp không ngừng đổi mới tư duy, cách tiếp cận, nội dung, phương thức tổ chức các hoạt động đối ngoại nhân dân, và đã đạt được những kết quả nổi bật:
Thứ nhất, tích cực tham gia vào các hoạt động đối ngoại cấp cao của Đảng, Nhà nước. Với sự tin tưởng, quan tâm, chỉ đạo của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, sự hướng dẫn, phối hợp, hỗ trợ của Bộ Ngoại giao và các bộ ngành, cùng với sự tự chủ động, Liên hiệp đã được tham gia nhiều đoàn cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước thăm làm việc tại các nước. Trong khuôn khổ các chuyến thăm, Liên hiệp đã phối hợp tham mưu, tổ chức nhiều hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, trao tặng các phần thưởng của Đảng, Nhà nước cho bạn bè, đối tác và ký nhiều thỏa thuận hợp tác với các đối tác.
 |
| Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gặp mặt bạn bè Hoa Kỳ nhân dịp tham dự Phiên thảo luận chung cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 78, ngày 22/9/2023 tại New York (Hoa Kỳ). Sự kiện do Liên hiệp các tổ chức Việt Nam phối hợp tổ chức. (Ảnh: VGP) |
 |
| Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gặp gỡ những người bạn Hàn Quốc nhân dịp chuyến thăm chính thức Hàn Quốc, ngày 30/6/2024, tại Seoul. Sự kiện do Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam phối hợp tổ chức. (Ảnh: VGP) |
Thứ hai, Liên hiệp đã triển khai tổ chức các hoạt động đối ngoại nhân dân song phương và đa phương với hình thức, nội dung phong phú, đa dạng, từ các hoạt động trao đổi đoàn, hội nghị, hội thảo trực tiếp và trực tuyến, liên hoan hữu nghị nhân dân, các lễ kỷ niệm, các hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao; nội dung đã được mở rộng đến các lĩnh vực xúc tiến du lịch, kết nối thương mại và đầu tư, giáo dục… Đối tượng của đối ngoại nhân dân cũng tiếp tục được mở rộng, từ các tầng lớp, tổ chức nhân dân và phi chính phủ đến chính giới, các cơ quan thuộc chính phủ và quốc hội các nước, các học giả, doanh nghiệp, nghệ sỹ, những người có ảnh hưởng và thế hệ trẻ…
 |
| Trình diễn áo dài trong khuôn khổ Chương trình Giao lưu Hữu nghị Việt Nam - Hoa Kỳ. Chương trình do Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam phối hợp với Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam tổ chức ngày 02/12/2023. (Ảnh: Đinh Hòa) |
 |
| Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Phu nhân, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình và Phu nhân cùng các đại biểu tham dự Gặp gỡ nhân sĩ hữu nghị và thế hệ trẻ Việt Nam - Trung Quốc ngày 23/12/2023. Sự kiện do Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam phối hợp tổ chức. (Ảnh: Báo Nhân dân) |
 |
| Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam chủ trì tổ chức hoạt động “Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin và Chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm gặp gỡ lãnh đạo Hội hữu nghị Việt - Nga và các thế hệ cựu sinh viên Việt Nam học tại Liên bang Nga”, ngày 20/6/2024. (Ảnh: Đinh Hòa) |
Trên kênh đa phương, ngoài các cơ chế đa phương truyền thống như Tổ chức đoàn kết nhân dân Á - Phi, Hội đồng hòa bình thế giới, Hội Quốc tế ngữ thế giới, Hội nghị thế giới chống bom Nguyên tử và Khinh khí, các Diễn đàn Nhân dân Á - Âu, Diễn đàn Nhân dân ASEAN (APF), Ủy ban Liên chính phủ ASEAN về Nhân quyền (AICHR)…; từ năm 2020 đến nay, Liên hiệp đã mở rộng và làm sâu sắc sự tham gia vào các cơ chế mới và quan trọng, đặc biệt là trong khuôn khổ các cơ chế quan trọng của Liên hợp quốc (UN ECOSOC, Hội đồng nhân quyền, Diễn đàn Chính trị cấp cao…), Quốc tế Tiến bộ, Văn phòng Hòa bình Quốc tế, Mạng lưới Hòa bình và Hành tinh... góp phần tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước; bảo vệ và thúc đẩy lợi ích của Việt Nam, cũng như có nhiều đóng góp quan trọng cho phong trào chung của nhân dân thế giới vì hòa bình, phát triển bền vững, công lý và tiến bộ xã hội.
 |
| Đại hội lần thứ 22 Hội đồng Hòa bình thế giới tổ chức từ ngày 21 - 26/11/2022 tại Việt Nam. (Ảnh: Trường Hùng) |
 |
| Ngày 25/6/2024, Diễn đàn nhân dân Việt - Trung lần thứ 12, do Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và Hội hữu nghị đối ngoại nhân dân Trung Quốc đồng tổ chức, diễn ra tại thành phố Tương Đàm (tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc). |
 |
| Ngày 29/11/2024, tại Hà Nội, Ủy ban Việt Nam đoàn kết với nhân dân Palestine, Hội hữu nghị Việt Nam - Palestine và Đại sứ quán Palestine tại Việt Nam phối hợp tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế đoàn kết với nhân dân Palestine. (Ảnh: Đinh Hòa) |
 |
| Ngày 30/4/2025, chương trình giao lưu “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” đã diễn ra trên Tàu Hòa bình tại Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long (Quảng Ninh). Sự kiện do Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Tổ chức Tàu Hòa bình (Peace Boat) cùng hai tổ chức từng được trao giải Nobel Hòa bình là Liên đoàn Nihon Hidankyo và Chiến dịch quốc tế xóa bỏ vũ khí hạt nhân (ICAN) phối hợp tổ chức. (Ảnh: Đinh Hòa) |
Thứ ba, Liên hiệp đã góp phần tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Một trong những điểm nhấn của đối ngoại nhân dân góp phần phát triển kinh tế - xã hội chính là công tác vận động phi chính phủ nước ngoài (PCPNN). Với vai trò là cơ quan đầu mối về quan hệ và vận động viện trợ PCPNN, trong bối cảnh nguồn viện trợ PCPNN bị tác động không nhỏ bởi khủng hoảng tài chính - kinh tế toàn cầu, dịch bệnh COVID-19, công tác vận động viện trợ vẫn thu được kết quả đáng khích lệ. Giai đoạn 2020 - 2025, tổng giá trị viện trợ PCPNN giải ngân cho Việt Nam đạt gần 1,2 tỷ USD (tính đến hết năm 2024), tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên như khắc phục hậu quả chiến tranh, hỗ trợ phát triển kinh tế, y tế, giáo dục, giải quyết các vấn đề xã hội, bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, cứu trợ khẩn cấp do thiên tai và tăng cường năng lực cho hội nhập, được các bộ, ngành, địa phương, tổ chức nhân dân đánh giá cao.
 |
| Ngày 31/10/2022 tại Hà Nội, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Hội nghị tăng cường hợp tác, vận động viện trợ của các tổ chức PCPNN và các đối tác. (Ảnh: Báo Tin tức) |
Đặc biệt, Liên hiệp đã chủ động, tích cực, vận động quyên góp hỗ trợ đồng bào chịu ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh. Liên hiệp và các tổ chức thành viên đã vận động được hơn 46,7 tỷ đồng cho Quỹ phòng chống COVID-19; ghi nhận 57 tổ chức PCPNN đóng góp 123 khoản viện trợ, trị giá gần 10,64 triệu USD (khoảng 243 tỷ đồng). Năm 2024, Liên hiệp đã tổ chức quyên góp và vận động ủng hộ đồng bào bị thiệt hại bởi cơn bão số 3 (Yagi), Tính đến tháng 9/2024, tổng trị giá quyên góp, vận động đã đạt trên 49 tỷ đồng (khoảng 2 triệu USD).
 |
| Ngày 28/5/2021, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam vận động các tổ chức PCPNN hỗ trợ một số vật dụng y tế cho tỉnh Bắc Giang gồm khẩu trang, nước sát khuẩn, đồ bảo hộ… |
 |
| Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Phan Anh Sơn tiếp nhận ủng hộ từ Hội hữu nghị Việt Nam - Rumani dành cho đồng bào bị thiệt hại bởi cơn bão Yagi. (Ảnh: Đinh Hòa) |
Liên hiệp đã vận động các đối tác, các tổ chức PCPNN hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025” với tổng số tiền cam kết hỗ trợ hơn 50 tỷ đồng.
Cùng với đó, thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TW, ngày 10/8/2022 của Ban Bí thư về công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước đến năm 2030, Liên hiệp đã phát huy vai trò cầu nối, thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam với các nước trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, khoa học công nghệ, giữ gìn và tăng cường quan hệ hữu nghị hợp tác giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước.
Thứ tư, Liên hiệp và các tổ chức thành viên đã tích cực, chủ động tham gia, đóng góp bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc, đặc biệt là trong các vấn đề dân chủ, tôn giáo, nhân quyền, chủ quyền lãnh thổ, Biển Đông, nguồn nước sông Mê-kông… thông qua đấu tranh dư luận, cung cấp thông tin đúng và đầy đủ cho bạn bè, công chúng quốc tế; phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành trong việc xử lý những vấn đề còn tồn tại trong quan hệ song phương giữa nước ta với một số nước.
Tích cực thu thập nhiều ý kiến có giá trị của các chuyên gia và các nhà hoạt động trên thế giới đóng góp cho sự nghiệp phát triển đất nước, bảo vệ và thúc đẩy lợi ích quốc gia, chủ động đấu tranh với các lực lượng chống phá Việt Nam và góp phần vào phong trào nhân dân thế giới vì tiến bộ, công bằng xã hội và phát triển bền vững.
 |
| Ông Nguyễn Ngọc Hùng, Phó Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam phát biểu tại buổi chia sẻ thông tin cho các tổ chức nhân dân Việt Nam tham gia đóng góp xây dựng "Báo cáo Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV của Việt Nam", ngày 02/10/2023. (Ảnh: Ngọc Châu) |
Đầu năm 2025, trước những diễn biến về chiến tranh thương mại quy mô toàn cầu cũng ảnh hưởng sâu sắc đến Việt Nam, đặc biệt là chính sách về thuế quan của chính phủ Hoa Kỳ, Liên hiệp đã chủ động thu thập, cập nhật thông tin, nghiên cứu, dự báo để tham mưu cho các cơ quan chức năng; đồng thời tích cực vận động bạn bè, đối tác ủng hộ Việt Nam trong đàm phán thuế quan với Hoa Kỳ.
Để có những kết quả tích cực nêu trên, công tác xây dựng Đảng và củng cố tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực đội ngũ làm công tác đối ngoại nhân dân toàn hệ thống đã được Đảng ủy đặc biệt quan tâm và triển khai hiệu quả với nhiều hình thức đa dạng, thông qua các buổi sinh hoạt chuyên đề, các chương trình đào tạo, các chương trình sinh hoạt định kỳ, chương trình giáo dục chính trị và sinh hoạt chuyên đề tại thực địa của Đảng ủy và các chi bộ. Cán bộ, đảng viên, công chức, người lao động trong hệ thống Liên hiệp có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, chủ động, linh hoạt, hiệu quả trong triển khai nhiệm vụ chuyên môn, luôn nỗ lực đổi mới, sáng tạo trong cách tiếp cận và tổ chức công việc, bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Để tiếp tục phát huy kết quả đã đạt được, không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, với chủ đề “Đoàn kết, đổi mới, chủ động thích ứng; xây dựng Đảng vững mạnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”, Đại hội Đảng bộ Liên hiệp nhiệm kỳ 2025 - 2030 được kỳ vọng sẽ tiếp tục tạo ra một bước chuyển mình mạnh mẽ cả về tư duy, cách tiếp cận, phương thức lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, để công tác đối ngoại nhân dân của Liên hiệp ngày càng hiệu quả, cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Theo Thời đại
