Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Xri Lan-ca Ra-ni Uých-rê-mê-xinh-hê gặp gỡ phóng viên báo chí sau hội đàm và lễ ký kết. (Ảnh: TTXVN)
Chuyến thăm chính thức Việt Nam lần này của Thủ tướng Xri Lan-ca Ra-ni Uých-rê-mê-xinh-hê và Phu nhân nhằm thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác mà Xri Lan-ca quan tâm như thương mại, đầu tư, viễn thông, nuôi trồng, chế biến thủy sản, chế tạo máy, vật liệu xây dựng… Có thể tin tưởng rằng, chuyến thăm sẽ góp phần quan trọng để quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Xri Lan-ca tiếp tục phát triển thuận lợi, đồng thời tạo đà cho những bước phát triển mới vì lợi ích của nhân dân hai nước.
Việt Nam và Xri Lan-ca có quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp và hợp tác nhiều mặt kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1970. Trong những năm qua, hai bên đã tăng cường trao đổi các chuyến thăm cấp cao. Xri Lan-ca có 3 tổ chức hữu nghị với Việt Nam là Hội Đoàn kết với Việt Nam ra đời từ năm 1966, Hội Nghị sĩ hữu nghị với Việt Nam thành lập năm 2011 và Quỹ Hữu nghị Việt Nam - Xri Lan-ca do Đảng Mác-xít JVP thành lập năm 2011. Về phía Việt Nam, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị với Xri Lan-ca được thành lập đầu năm 2012; Hội hữu nghị Việt Nam - Xri Lan-ca được thành lập ngày 16/7/2014.
Hai nước Việt Nam và Xri Lan-ca đã thiết lập hai cơ chế hợp tác song phương. Cơ chế Ủy ban hỗn hợp về Kinh tế, Khoa học và Kỹ thuật (chủ trì cấp Bộ trưởng Ngoại giao) được thành lập năm 2003; đến nay hai bên đã tổ chức được 3 kỳ họp. Cơ chế Tham khảo Chính trị được thành lập tháng 10/2011; đến nay đã họp cuộc thứ nhất tại Cô-lôm-bô (tháng 5/2012) và cuộc thứ hai tại Hà Nội (tháng 5/2013).
Trong lĩnh vực thương mại, kim ngạch thương mại giữa hai nước năm 2015 đạt 192 triệu USD; năm 2016 đạt 325,6 triệu USD. Hai bên đã thành lập cơ chế Tiểu ban Thương mại hỗn hợp vào tháng 8/2014 (trong khuôn khổ Ủy ban hỗn hợp hai nước) để thúc đẩy các hoạt động thương mại. Hai bên cũng thống nhất sớm đàm phán và ký kết Hiệp định về Ưu đãi Thương mại (PTA).
Về đầu tư, tháng 10/2011, Cục Đầu tư nước ngoài của Việt Nam và Cục Đầu tư Xri Lan-ca đã ký Biên bản hợp tác, xác định các lĩnh vực khuyến khích đầu tư của Xri Lan-ca vào Việt Nam, bao gồm: Dệt may, cao su, điện-điện tử, chế biến nông sản và thực phẩm, chế tác đá quý và đồ trang sức; các lĩnh vực khuyến khích đầu tư của Việt Nam vào Xri Lan-ca bao gồm viễn thông, chế tạo máy nông nghiệp, nuôi trồng và chế biến thủy sản, thăm dò-khai thác dầu khí, sản xuất đồ nhựa, vật liệu xây dựng như: Xi măng, gạch men và thiết bị vệ sinh.
Trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng-an ninh, hai nước cũng đã trao đổi một số đoàn và tiếp xúc quốc phòng ở cấp Thứ trưởng, Cục trưởng. Hai bên cũng hợp tác tốt và có hiệu quả trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản; thường xuyên trao đổi đoàn cấp Bộ trưởng Nông nghiệp, Nghề cá hai nước. Hai bên đã thành lập Tiểu ban hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp nhằm thúc đẩy hợp tác nông nghiệp giữa hai nước. Năm 2014, dự án “Hỗ trợ kỹ thuật và Phát triển thủy sản Xri Lan-ca” do Việt Nam hỗ trợ Xri Lan-ca kết thúc và đạt được kết quả cao. Xri Lan-ca có nhiều kinh nghiệm về lĩnh vực tư pháp và luật pháp quốc tế, tỏ ý sẵn sàng ủng hộ Việt Nam trong lĩnh vực này, nhất là về việc áp dụng Công ước Luật Biển năm 1982, trọng tài kinh tế quốc tế. Xri Lan-ca cũng ủng hộ Việt Nam tham gia Tổ chức Tư vấn Luật Á-Phi (AALCO); hai bên đã ký Thỏa thuận hợp tác giữa hai Bộ Tư pháp năm 2013.
Về giáo dục-đào tạo, hai bên đã ký Hiệp định hợp tác vào tháng 10-2011 và duy trì các chương trình trao đổi học bổng.
Bên cạnh đó, hai bên còn hợp tác tốt đẹp tại các diễn đàn quốc tế và khu vực. Xri Lan-ca đã công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường đầy đủ, ủng hộ Việt Nam ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (khóa 2014-2016); khẳng định ủng hộ Việt Nam ứng cử vào Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (2020-2021) và Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên hợp quốc ECOSOC (2016-2018).
Trong thời gian ở thăm và làm việc tại Việt Nam, Thủ tướng Ra-ni Uých-rê-mê-xinh-hê bày tỏ cảm ơn Chính phủ và nhân dân Việt Nam về sự đón tiếp nồng hậu và chu đáo dành cho Thủ tướng và Đoàn đại biểu Xri Lan-ca. Thủ tướng Ra-ni Uých-rê-mê-xinh-hê nhắc lại lời mời của Tổng thống Maithripala Sirisena dịp gặp Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng ở Nhật Bản năm 2016 và mời Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân thăm chính thức Xri Lan-ca vào thời gian thích hợp. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vui vẻ nhận lời.
TV (TH)
