Ngày 8/1, ông Võ Công Chánh, Chủ tịch UBND huyện đảo Hoàng Sa cho rằng những hành động đơn phương của Trung Quốc trên quần đảo Hoàng Sa và trên Biển Đông thời gian qua đang đe dọa nghiêm trọng an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông và lợi ích trên biển của các quốc gia trên thế giới, đe dọa quan hệ hữu nghị, hòa bình, ổn định, phát triển trong khu vực.
Trước thông tin chính quyền tỉnh Hải Nam (Trung Quốc) ngày 6/1 tuyên bố thành lập 4 Ban vũ trang nhân dân ở Tam Sa, cũng như việc Trung Quốc tổ chức diễn tập ở đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, ông Chánh khẳng định: "Chúng tôi phản đối và yêu cầu phía Trung Quốc dừng ngay các hoạt động phi pháp trên quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam cũng như trên Biển Đông để duy trì quan hệ hòa bình, hữu nghị, hợp tác giữa hai nước và trong khu vực".
Hải quân Trung Quốc tại bãi đá Chữ Thập của Việt Nam. Ảnh:Huanqiu
Chủ tịch huyện đảo Hoàng Sa cũng nêu rõ, quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Kể từ ngày 19/1/1974 Trung Quốc dùng vũ lực chiếm đóng trái phép quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, mọi hành động của Trung Quốc tại quần đảo này đều phi nghĩa, xâm phạm chủ quyền của Việt Nam và đi ngược lại Luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước quốc tế về Luật Biển.
Trước đó ngày 9/5/2014, UBND huyện đảo Hoàng Sa cũng có văn bản phản đối việc Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương 981 và các tàu bảo vệ hoạt động trong vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam; đồng thời yêu cầu nước này phải rút ngay giàn khoan Hải Dương 981 và các tàu của họ ra khỏi vùng biển của Việt Nam; giải quyết mọi mâu thuẫn, tranh chấp thông qua đàm phán hòa bình.
"Là cơ quan hành chính địa phương được Nhà nước giao quản lý huyện đảo Hoàng Sa, chúng tôi cực lực phản đối phía Trung Quốc đã vi phạm luật pháp quốc tế; vi phạm các nguyên tắc và thỏa thuận giải quyết vấn đề trên biển; làm xấu đi quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai nước Việt Nam - Trung Quốc và các địa phương của hai bên", ông Võ Công Chánh nhấn mạnh.
Trong cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao chiều 8/1, phó phát ngôn viên Phạm Thu Hằng khẳng định Trung Quốc xây dựng căn cứ quân sự ở đá Chữ Thập thuộc Trường Sa là vi phạm các thỏa thuận.
"Việc làm này của phía Trung Quốc đã vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) mà Trung Quốc là một bên tham gia. Việc làm này cũng không có lợi cho việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải tại Biển Đông", bà nói.
Bà Hằng nhấn mạnh, việc xây dựng của Trung Quốc tại một số đá ở khu vực này "không thay đổi được một thực tế là Việt Nam có chủ quyền không thể tranh cãi đối với hai quần Trường Sa và Hoàng Sa".
"Quan điểm của Việt Nam về vấn đề này đã được chúng tôi đề cập rất nhiều lần. Chúng tôi có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam tại hai quần đảo này", bà Hằng nói.
Đề cập tới việc Trung Quốc còn thành lập bốn cái gọi là "bang vũ trang nhân dân" ở Biển Đông, phó phát ngôn nói mọi hoạt động của các bên tại khu vực này mà không có sự đồng ý của Việt Nam là bất hợp pháp và vô giá trị.