Ngày 6-6, hãng tin Mỹ CNN đăng bài viết của nhà báo Euan McKirdy mô tả tình hình thực địa ở khu vực Trung Quốc đặt giàn khoan trên vùng thềm lục địa của Việt Nam. Nhà báo McKirdy cùng 40 phóng viên trong nước và quốc tế đã đi lên tàu của Việt Nam từ cảng Đà Nẵng tới biển Đông.
“Phía Việt Nam luôn kiên quyết khẳng định lập trường về vùng biển chủ quyền này. Các thành viên thủy thủ đoàn giải thích cho chúng tôi rằng Trung Quốc đã vi phạm Công ước Luật biển Liên Hiệp Quốc (UNCLOS) và các tàu Trung Quốc hoạt động bất hợp pháp trong vùng thềm lục địa của Việt Nam“ - nhà báo McKirdy viết.
“Dù thuyền chúng tôi ở cách xa, nhưng giàn khoan HD-981 hiện rõ trước mắt. Khu vực này cũng tập trung hàng chục tàu thuyền, gồm thuyền chấp pháp Việt Nam, tàu cảnh sát biển Trung Quốc và tàu đánh cá của hai bên. Tàu đánh cá Việt Nam treo băng đỏ, ghi thông điệp kêu gọi Trung Quốc rời khỏi vùng biển của Việt Nam”.
Nhà báo McKirdy mô tả các tàu Việt Nam giám sát chặt chẽ mọi hành động của tàu Trung Quốc. Vài giờ trước khi tàu chở đoàn nhà báo đến khu vực này, một tàu Trung Quốc đã đâm chìm một tàu cá Việt Nam. “Thuyền trưởng tàu cá bị chìm cho biết tàu cảnh sát biển Trung Quốc đã giả dạng làm tàu cá và đâm chìm tàu của ông”.
“Phía Trung Quốc tỏ ra hung hăng. Một đoạn video do CNN quay cho thấy cảnh tàu Trung Quốc tấn công tàu Việt Nam bằng vòi rồng. Các tàu Trung Quốc cũng chủ động đâm tàu Việt Nam… Sáng sớm, chúng tôi nhìn thấy một tàu Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu cá Việt Nam. Từ xa thì trông bình thường nhưng đến gần mới thấy đó là dòng nước cực mạnh có thể phá vỡ cửa sổ, làm động cơ ngừng hoạt động, gây mất điện và thậm chí dẫn tới hỏa hoạn”.
“Khi các tàu tiến đến gần nhau, chúng tôi có thể thấy rõ các khẩu súng trên tàu Trung Quốc. Sự hiện diện của vũ khí chỉ ở cách chúng tôi vài chục mét khiến chúng tôi vô cùng lo ngại” - nhà báo McKirdy viết. Sự hiện diện của Trung Quốc còn có thể thấy rõ ở trên không. “Chúng tôi thấy một máy bay tuần tra, thỉnh thoảng bay rất thấp khiến chúng tôi thấy rõ những dòng chữ ghi trên thân máy bay. Hành động thu thập tin tình báo đó khiến những người trên tàu cảm thấy lo ngại”.
Cùng ngày, giới truyền thông quốc tế, gồm hãng tin Reuters, Bloomberg, báo Daily Mail, Telegraph, VOA… cũng đồng loạt đăng tải thông tin tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam.