Việt Nam - Hàn Quốc: Triển vọng tươi sáng trên nền tảng “kỳ tích”

Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc Nguyễn Vũ Tú.

Chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tới Hàn Quốc lần này có ý nghĩa như thế nào với quan hệ song phương và hợp tác ASEAN - Hàn Quốc, thưa Đại sứ?

Chuyến thăm lần này của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tới Hàn Quốc, tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Hàn Quốc và thăm chính thức Hàn Quốc diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác Hợp tác chiến lược Việt - Hàn đang phát triển tốt đẹp trên tất cả các lĩnh vực. Hai nước vẫn còn nhiều dư địa để tiếp tục làm sâu sắc và mở rộng hơn nữa quan hệ hợp tác.

Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác hữu nghị mọi mặt với Hàn Quốc. Quan hệ giữa Việt Nam và Hàn Quốc có nền tảng vững chắc dựa trên nhiều nét tương đồng về văn hóa, lịch sử, cơ cấu kinh tế bổ sung cho nhau và đặc biệt là tình cảm hữu nghị và sự nỗ lực hướng tới tương lai của chính phủ và nhân dân hai nước.

Với những thuận lợi hiện có và sự chuẩn bị kỹ càng của cả hai bên, tôi tin tưởng rằng chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tới Hàn Quốc lần này sẽ diễn ra tốt đẹp, đạt nhiều kết quả thiết thực, củng cố sự tin cậy chính trị giữa lãnh đạo cấp cao, thắt chặt tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Đây cũng là dịp để lãnh đạo hai nước nhìn lại những kết quả đạt được trong 27 năm qua và cùng định hướng cho tương lai quan hệ hai nước trên chặng đường sắp tới.

Tôi hy vọng, kết quả tích cực của chuyến thăm lần này sẽ tạo động lực cho quan hệ Việt Nam - Hàn Quốc tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới, trong đó các hoạt động giao lưu, tiếp xúc các cấp, các ngành, đặc biệt là giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, sẽ tiếp tục được duy trì thường xuyên, hợp tác thương mại, đầu tư tiếp tục được mở rộng theo hướng bền vững, cân bằng và cùng có lợi trên cơ sở tận dụng tối đa lợi thế của mỗi bên, các lĩnh vực giao lưu hợp tác khác như văn hóa, giáo dục, du lịch, lao động, khoa học - công nghệ không ngừng được tăng cường.

Về quan hệ ASEAN - Hàn Quốc, kể từ năm 1989, khi Hàn Quốc trở thành đối tác đối thoại của ASEAN, các mối quan hệ giữa người dân với nhau, cũng như trao đổi văn hóa đã tăng lên theo cấp số nhân. ASEAN là khu vực có hơn 500.000 người đang làm ăn, sinh sống và học tập ở Hàn Quốc. Làn sóng Hanllyu (K-Wave) từ Hàn Quốc đã được chào đón ở ASEAN trong hơn 10 năm qua. Nhiều công dân ASEAN đã đến Hàn Quốc thăm quan, du lịch. 2019 là năm kỷ niệm 30 năm quan hệ ngoại giao ASEAN - Hàn Quốc. Thời gian qua, nhiều sự kiện đã được tổ chức nhằm kỷ niệm sự kiện này. Các hội nghị trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN – Hàn Quốc lần này cũng sẽ mang đến những sáng kiến quan trọng để mang lại lợi ích cho các công dân ASEAN như dễ dàng xin visa vào Hàn Quốc, tăng cơ hội học tập nghiên cứu tại Hàn Quốc cũng như cho công dân Hàn Quốc tại các nước ASEAN…

Hàn Quốc cũng là một trong những đối tác quan trọng nhất trong hợp tác với các nước khu vực sông Mekong thông qua hoạt động hợp tác phát triển, đào tạo nguồn nhân lực, xóa đói giảm nghèo… và các dự án sử dụng nguồn vốn ODA do Quỹ hợp tác phát triển (EDCF) và Cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) cung cấp. Trong giai đoạn 1987-2017, ODA của Hàn Quốc viện trợ cho các nước khu vực sông Mekong chiếm tới 74% tổng viện trợ ODA của Hàn Quốc cho ASEAN. Đây là con số mang nhiều ý nghĩa vì 4 trong số 5 nước khu vực sông Mekong có trình độ phát triển thấp hơn so với các nước thành viên khác của ASEAN. Hội nghị thượng đỉnh Mekong - Hàn Quốc lần thứ nhất với sự tham gia của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ là dấu mốc mới hợp tác Mekong - Hàn Quốc, ngay sau khi Tổng thống Moon Jae-in công bố “Tầm nhìn Mekong” tại Lào ngày 5/9/2019.

Là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất, đối tác thương mại thứ hai tại Việt Nam, có lẽ mọi giới hạn về hợp tác kinh tế đều đã được chinh phục hay còn có những dấu mốc quan trọng hơn nữa mà hai nước đang hướng đến?

Việt Nam hiện là đối tác kinh tế và thị trường hàng đầu của Hàn Quốc tại Đông Nam Á. Hàn Quốc hiện là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất ở Việt Nam với tổng vốn đầu tư trực tiếp (FDI) đăng ký tính đến hết tháng 9/2019 đạt khoảng 70 tỷ USD với khoảng 8.000 dự án được cấp phép. Hàn Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam và Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ tư của Hàn Quốc.

Trên cơ sở Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc có hiệu lực từ năm 2015, hai bên cần mở rộng hơn nữa hoạt động thương mại và đầu tư, phấn đấu nâng kim ngạch thương mại lên mức 100 tỷ USD vào năm 2020 đi đôi với thúc đẩy cân bằng thương mại thông qua việc Hàn Quốc tăng cường nhập khẩu các mặt hàng Việt Nam có thế mạnh; khuyến khích các doanh nghiệp, không chỉ doanh nghiệp lớn mà cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Hàn Quốc, đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực phát triển hạ tầng, công nghiệp cao, năng lượng tái tạo, chú trọng chuyển giao công nghệ, phát triển công nghiệp phụ trợ, tạo cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu của Hàn Quốc.

Trong khuôn khổ ASEAN, Việt Nam có vai trò như thế nào trong hợp tác kinh tế ASEAN- Hàn Quốc, thưa Đại sứ?

Việt Nam rất coi trọng và luôn nỗ lực để xây dựng mối quan hệ hợp tác và thân thiện với các nước láng giềng Đông Á. Việt Nam là thành viên của ASEAN. Tại khu vực Đông Bắc Á, Việt Nam đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược với Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản. Việt Nam cũng có quan hệ thân thiện với Bắc Triều Tiên và Mông Cổ.

Ba cường quốc kinh tế của khu vực Đông Bắc Á gồm Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản cũng là những nhà đầu tư và đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Việt Nam là thành viên của nhiều cơ chế hợp tác kinh tế khu vực và đã tham gia vào mạng lưới các hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương (FTAs) chất lượng cao.

Với những nền tảng đó và vị trí địa chính trị quan trọng trong khu vực, thành viên của ASEAN, Việt Nam có thể hỗ trợ quan hệ giữa Hàn Quốc với các nước Đông Nam Á khác. Quan hệ với Đông Nam Á là trọng tâm chính của Chính sách hướng Nam mới của Tổng thống Mon Jae-in. Có thể khẳng định,Việt Nam đang ở một vị trí thuận lợi để tham gia phát triển và thiết lập các chuỗi sản xuất và cung ứng hàng hóa và dịch vụ của Hàn Quốc trong khu vực.

Bên cạnh kinh tế, đâu là những lĩnh vực hai bên mong muốn làm sâu sắc hơn nữa trong bối cảnh mới?

Trao đổi văn hóa, giao lưu nhân dân giữa Việt Nam và Hàn Quốc cũng có bước phát triển lớn trên cơ sở hai bên có nền tảng văn hóa và lịch sử tương đồng.

Trong các năm qua, hai bên đã tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, trong đó có Liên hoan Phim Việt Nam hồi tháng 7/2018 ở Seoul. Gần đây nhất là hai Lễ hội Văn hóa Việt Nam năm 2018 và 2019 đều được tổ chức tại Quảng trường Gwanghwamun, những sự kiện văn hóa rất lớn của người Việt Nam tại Hàn Quốc thu hút hàng chục nghìn người Việt Nam, bạn bè Hàn Quốc và quốc tế tham dự.

Hiện có hơn 180.000 người Việt Nam sinh sống, học tập và làm việc tại Hàn Quốc, trong khi số người Hàn Quốc ở Việt Nam cũng lên tới hơn 160.000 người. Lực lượng này đang góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước và quan hệ hữu nghị hợp tác giữa hai bên.

Một điểm nữa cũng đáng chú ý là Việt Nam và Hàn Quốc có sự phối hợp và hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề khu vực và toàn cầu. Hai nước hợp tác chặt chẽ tại các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương như Liên hợp quốc (LHQ), Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Diễn đàn Hợp tác châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Hội nghị Cấp cao Á - Âu (ASEM) và các cơ chế hợp tác khu vực như Mekong - Hàn Quốc, ASEAN - Hàn Quốc, ASEAN+3, Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) và Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS).

Hai bên không chỉ hợp tác trong các vấn đề khu vực và toàn cầu như phát triển bền vững, chống biến đổi khí hậu, không phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt mà còn chia sẻ lập trường về các vấn đề mang tính nguyên tắc như giải quyết các tranh chấp lãnh thổ, biển đảo bằng các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng và bảo vệ tự do hàng hải và hàng không trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Có thể nói quan hệ hai nước trong hơn 2 thập kỷ qua đã có được những thành tựu đáng kể mà Việt Nam chưa thể đạt được với bất kỳ mối quan hệ song phương nào khác trong cùng một khoảng thời gian. Tôi thực sự tin tưởng rằng triển vọng quan hệ hai nước trên chặng đường 25 năm tới sẽ tươi sáng hơn nữa trên nền tảng những gì đã có. Tôi cũng hy vọng sẽ có ngày càng nhiều sự giao lưu nhân dân, ví dụ về Huấn luyện viên trưởng Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam Park Hang-seo là một điển hình.

Đại sứ đánh giá như thế nào về chặng đường 30 năm trong quan hệ ASEAN – Hàn Quốc?

Trước hết, đây sẽ là một cột mốc mới trong quan hệ ASEAN-Hàn Quốc. Chúng ta đã tiến một bước dài về phía trước với nhiều thành tựu quan trọng. Hàn Quốc là một trong những đối tác đối thoại quan trọng nhất của ASEAN.

ASEAN hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Hàn Quốc. Trong khi đó, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ năm của ASEAN. Hai bên đang đặt mục tiêu đạt được tổng kim ngạch thương mại 200 tỷ USD vào năm 2020. Hàn Quốc là một trong những nhà đầu tư hàng đầu trong các nền kinh tế ASEAN. Bên cạnh đó, giao lưu văn hóa và con người giữa hai bên đang được triển khai ngày càng tích cực và đa dạng.

Thứ hai, đây là một dịp quan trọng để các nhà lãnh đạo các nước ASEAN và Hàn Quốc đánh giá mối quan hệ ASEAN – Hàn Quốc một cách tổng thể, tạo ra một tầm nhìn mới cho giai đoạn tiếp theo và thống nhất các biện pháp để hiện thực hóa tầm nhìn đó.

Thứ ba, mối quan hệ ba thập kỷ ASEAN – Hàn Quốc sẽ giúp làm nổi bật vai trò của ASEAN trong khu vực và trên trường quốc tế. ASEAN đã và đang đóng góp ngày càng tích cực cho hòa bình, an ninh và phát triển kinh tế của khu vực và thế giới thông qua mối quan hệ đối thoại với Hàn Quốc và quan hệ hợp tác với các đối tác quan trọng khác.

t/h