Barack Obama, 47 tuổi đã chiến thắng huy hoàng trước ứng viên Đảng Cộng hòa John McCain, 72 tuổi để trở thành Tổng thống Mỹ thứ 44. Kết quả này có thể dẫn tới sự thay đổi hình ảnh của cường quốc số một thế giới cũng như góp phần không nhỏ định hình lại mối quan hệ toàn cầu.
Cùng với chiến thắng của Obama, đảng Dân chủ cũng đang thắng lớn trong cuộc chạy đua vào Hạ viện và Thượng viện. Hiện tại Thượng viện, đảng Dân chủ có 56 ghế so với 40 của đảng Cộng hòa. Tại Hạ viện, đảng Dân chủ cũng có nhiều vị trí hơn đảng Cộng hòa với tỷ lệ 233/145.
Trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ nghiêm trọng, đời sống người dân trở nên khó khăn, uy tín của nước Mỹ tiếp tục giảm sút… với khẩu hiệu tranh cử “Thay đổi” (Change – we can believe in), ông Barack Obama đã đánh trúng lòng mong mỏi của cử tri thông qua chương trình vận động tranh cử mang lại “luồng gió mới”: cam kết rút quân khỏi Iraq để tránh cho nước Mỹ sa lầy vào cuộc chiến không lối thoát; tăng cường tìm kiếm nguồn nhiên liệu, năng lượng mới để giảm phụ thuộc từ nước ngoài; tăng thuế người giàu và giảm thuế, tăng bảo hiểm y tế cho người nghèo, tạo ra thị trường hỗn hợp có cả bảo hiểm tư nhân lẫn bảo hiểm Nhà nước; hứa hẹn chính sách đối ngoại mềm dẻo dựa trên đối thoại…
Barack Obama đã cho thấy một tư duy đổi mới, hướng về tương lai, khả năng tổ chức lãnh đạo, thu hút không chỉ tầng lớp trung niên mà cả giới trẻ quan tâm hơn tới chính trị và vận mệnh của đất nước. Năm 2008, nhiều người bị ám ảnh vì bức tranh kinh tế u ám và cách quản lý khủng hoảng thất thường của chính quyền Tổng thống G.Bush, chớp lấy thời cơ, ông Barack Obama đã đưa ra những chính sách phúc lợi cao, ủng hộ quyền lợi của đối tượng trung lưu và thu nhập thấp (cắt giảm thuế có lợi cho 95% gia đình Mỹ; chỉ áp dụng thuế thu nhập đối với những người có thu nhập trên 250.000 USD/năm). Ông cũng đã tập hợp xung quanh mình rất nhiều cố vấn kinh tế uy tín như cựu Giám đốc Cục dự trữ Liên bang Paul Volcker, tỷ phú Warren Buffet, các cựu Bộ trưởng Tài chính Robert Rubin và Lawrence Summers…
Nhiều cử tri Mỹ, nhất là thanh niên, trí thức, người thu nhập thấp, dân nhập cư, các cộng đồng thiểu số đã ủng hộ ứng viên Đảng Dân chủ Barack Obama vì tin tưởng ông sẽ điều hành kinh tế tốt hơn.
Barack Hussein Obama (tên đầy đủ) sinh ngày 4-8- 1961 tại Honolulu, bang Hawaii. Cha ông – Barack Obama Sr. - là một người Kenya thuộc bộ tộc Luo, còn mẹ là người Mỹ da trắng Ann Dunham, gốc Kansas. Họ gặp và yêu nhau khi học chung Trường Đại học Hawaii ở Manoa. Cha mẹ Barack Obama sống ly thân lúc ông mới 2 tuổi và sau đó ly dị. Cha ông tiếp tục việc học ở Đại học Harvard. Sau khi tốt nghiệp bằng tiến sĩ, ông trở về Kenya.
Mẹ ông sau đó đã tái hôn với Lolo Soetoro, sinh viên Indonesia. Năm 1967, cả gia đình về Indonesia sinh sống. Từ 6 đến 10 tuổi, Obama học bậc tiểu học ở Jakarta dạy toàn tiếng Indonesia. Sau đó, ông trở về Honolulu sống ở bên ngoại, học Trường Punahou cho đến khi tốt nghiệp bằng trung học phổ thông năm 1979. Rồi ông chuyển về Los Angeles học 2 năm ở Trường Đại học Occidental. Sau đó ông lại đến Trường Đại học Columbia ở thành phố New York học khoa chính trị chuyên về quan hệ quốc tế. Lấy xong bằng cử nhân, ông bắt đầu đi làm.
Năm 1988, ông học tiếp khoa luật Trường Đại học Harvard, tại đây ông là Chủ nhiệm của tờ tạp chí Harvard Law Review. Obama là chuyên viên tổ chức cộng đồng và luật sư tập sự chuyên ngành luật nhân quyền.
Obama gặp người vợ tương lai của mình, Michelle Robinson, năm 1988 khi nhận một công việc mùa hè cho công ty luật Sidley & Austin ở Chicago. Là cố vấn cho Obama tại công ty, Robinson cùng làm việc với Obama trong các hoạt động xã hội theo nhóm. Họ kết hôn vào tháng 10 năm 1992. Con gái đầu của hai người, Malia Ann, chào đời năm 1999, kế đó là Natasha “ Sasha ” sinh năm 2001.
Năm 1996, Barack Obama được bầu vào Thượng viện bang Illinois. Năm 2000, ông thất cử trong cuộc chạy đua vào Hạ viện Mỹ thay thế nghị sĩ Đảng Dân chủ Bobby Rush hết nhiệm kỳ.
Tháng 11-2004, ông trúng cử vào Thượng viện Mỹ. Với tư cách nhà lập pháp, ông làm được nhiều việc cho xã hội như cải cách chế độ phúc lợi xã hội, tăng trợ cấp chăm sóc trẻ em...
Năm 1997, ông đắc cử vào Thượng viện Tiểu bang Ilinois và làm việc tại đây đến năm 2004. Năm 2000, ông thất bại khi tranh cử vào Viện Dân Biểu Hoa Kỳ. Tháng 11/2004, ông trúng cử vào Thượng Viên Hoa Kỳ với 70% phiếu bầu. Trong Quốc hội kỳ 110 hiện nay, Obama bảo trợ các dự luật liên quan đến các vấn đề trong lĩnh vực vận động hành lang, gian lận bầu cử, biến đổi khí hậu, khủng bố hạt nhân, và chăm sóc quân nhân hồi hương.
Theo Văn phòng lịch sử Thượng viện Hoa Kỳ, ông là thượng nghị sĩ người Mỹ gốc Phi thứ 5 trong lịch sử Mỹ và là người Mỹ gốc Phi duy nhất đang phục vụ trong Thượng viện.
Bằng một chiến dịch tranh cử “sáng chói”, ông Barack Obama đã lần lượt vượt qua bà Hillary Clinton (trong cuộc tranh cử ứng viên Tổng thống Đảng Dân chủ) và ông John McCain (ứng viên Tổng thống Đảng Cộng hòa) để trở thành Tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ.
Mai Anh (Tổng hợp)