Trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, công tác đối ngoại nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng đã tạo nên mặt trận đoàn kết rộng rãi chưa từng có của nhân dân thế giới ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân ta, đóng góp to lớn vào thắng lợi cuối cùng của sự nghiệp thống nhất đất nước. Ngày nay, trong điều kiện mới, nhiệm vụ mới, đối ngoại nhân dân tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng, phục vụ đắc lực công cuộc đổi mới đất nước. Trong 65 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, tổ chức và hoạt động của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, các tổ chức thành viên đã phát triển mạnh mẽ, có nhiều đóng góp cho công tác đối ngoại nhân dân nói riêng và cho sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.
Hòa chung dòng chảy của quá trình hội nhập, đa dạng hóa, đa phương hóa quốc tế, quán triệt phương châm “Chủ động, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả”, tiếp tục phát huy truyền thống đối ngoại nhân dân. Sau 6 năm xây dựng và phát triển, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Vĩnh Phúc đã không ngừng đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại trên lĩnh vực hòa bình, đoàn kết, hữu nghị và hợp tác nhân dân; đẩy mạnh và chủ động kêu gọi viện trợ phi chính phủ đồng thời nâng cao hiệu quả, tiếp nhận, sử dụng và quản lý tốt hoạt động của các tổ chức phi chính phủ; từng bước khắc phục hạn chế trong công tác nghiên cứu, tham mưu và thông tin đối ngoại; tiếp tục củng cố và phát triển tổ chức, phát triển các tổ chức thành viên... Tuy thời gian phát triển chưa dài nhưng có thể khẳng định công tác đối ngoại nhân dân của tỉnh Vĩnh Phúc đã gặt hái được những thành công nhất định, góp phần đưa bức tranh đối ngoại nói chung, công tác đối ngoại nhân dân của tỉnh nói riêng ngày càng trở nên rõ nét; qua đó khẳng định được vai trò, vị thế và tầm quan trọng của đối ngoại nhân dân trong việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đưa hình ảnh của Vĩnh Phúc đến gần hơn với bạn bè, nhân dân các địa phương của các nước trên thế giới. Cụ thể:
Về công tác hòa bình, đoàn kết, hữu nghị và hợp tác nhân dân
Liên hiệp hữu nghị tỉnh đã tham mưu cho tỉnh tổ chức tiếp đón nhiều đoàn khách quốc tế đến thăm và làm việc tại Vĩnh Phúc, trong đó, đáng chú ý là các đoàn lãnh đạo cấp cao các nước như Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Hàn Quốc, Nhật Bản, Nga, Hoa Kỳ, Italia, Indonesia và nhiều đoàn Đại sứ, chính quyền địa phương các nước, các tổ chức quốc tế và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài.
Hiện nay, tỉnh đã có quan hệ hữu nghị với 9 địa phương của Lào, tỉnh Chungcheongbuk của Hàn Quốc và tỉnh Akita của Nhật Bản; đồng thời duy trì mối quan hệ chặt chẽ với các Đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam trong việc phối hợp tổ chức các hoạt động hòa bình, hữu nghị, giao lưu văn hóa, thể thao… Qua đó ngày càng tăng cường quan hệ hợp tác hữu nghị trên nhiều lĩnh vực, là cơ sở quan trọng mở ra sự hợp tác bền vững và toàn diện giữa tỉnh Vĩnh Phúc với các địa phương của các nước trong tương lai. Cụ thể Liên hiệp hữu nghị tỉnh thường xuyên tổ chức các hoạt động hòa bình, đoàn kết, hữu nghị đa dạng, phong phú như: Phối hợp với Liên hiệp TW tổ chức các hoạt động Giao lưu - Gặp mặt như: Gặp mặt các lưu học sinh Campuchia đang học tập tại Việt Nam nhân Năm hữu nghị Việt Nam - Campuchia 2012; Gặp mặt Giao lưu hữu nghị với cán bộ Đại sứ quán, các chuyên gia và sinh viên Cuba tại Việt Nam nhân dịp kỷ niệm chiến thắng Moncada năm 2010 và 2015; Phối hợp tổ chức Liên hoan hữu nghị nhân dân Việt Nam - Nhật Bản nhân kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước năm 2013 với sự tham gia của trên 100 đại biểu nhân dân hai nước. Chương trình có sự tham dự của Cựu Thủ tướng Nhật Bản Murayama Tomiichi, Chủ tịch Hội đồng hòa bình hữu nghị Nhật Bản - Việt Nam (JVPF), ông Furuta Motoo, Chủ tịch Hội hữu nghị Nhật - Việt; Liên hiệp Vĩnh Phúc cũng đã tổ chức Giao lưu văn hóa Việt - Hàn, Giao lưu văn hóa Việt - Nhật; Phối hợp tổ chức cho các đoàn văn hóa, nghệ thuật của Hoa kỳ, Ấn Độ, Úc biểu diễn, giao lưu tại Vĩnh Phúc…
Về công tác phát triển Hội
Đến nay Liên hiệp hữu nghị tỉnh đã có 10 Hội hữu nghị thành viên đó là: Việt Nam - Campuchia, Việt - Lào, Việt - Séc-Slovakia, Việt - Trung, Việt - Nhật, Việt - Hàn, Việt - Nga, Việt - Bun, Việt - Anh và Việt - Đức với sự tham gia của 3.530 hội viên. Có thể nói, các tổ chức thành viên của Liên hiệp đều chủ động tích cực triển khai các hoạt động hòa bình, đoàn kết hữu nghị, ngày càng phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức đem lại hiệu quả thiết thực đóng góp một phần không nhỏ trong việc tăng cường và mở rộng công tác đối ngoại nhân dân của tỉnh. Hoạt động của các tổ chức thành viên ngày càng đa dạng: Hội hữu nghị Việt - Nga tổ chức khám chữa mắt miễn phí cho các đồng chí lão thành cách mạng, Hội hữu nghị Việt Nam - Campuchia tổ chức Tọa đàm nhân ngày chiến thắng quân Pôn Pốt; Hội hữu nghị Việt - Séc - Slovakia tổ chức Gặp mặt, Giao lưu giữa doanh nhân, kiều bào Vĩnh Phúc tại Séc và hội viên nhân dịp Lễ Giáng sinh, Hội hữu nghị Việt - Anh tổ chức cuộc thi tìm hiểu về đất nước và con người Vương quốc Anh, Hội hữu nghị Việt - Đức tổ chức gặp mặt kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Đức và 25 năm Quốc khánh Cộng hòa Liên bang Đức….
Về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài
Liên hiệp hữu nghị tỉnh thường xuyên giữ mối liên hệ với các Hội người Việt Nam, Hội đồng hương Vĩnh Phúc ở nước ngoài, tăng cường trao đổi thông tin hai chiều, vận động Kiều bào Vĩnh Phúc hướng về quê hương. Đồng thời, Liên hiệp cũng tích cực tham mưu cho UBND tỉnh về chính sách đối với người Việt Nam ở nước ngoài nhằm thu hút các nguồn lực kinh tế, khoa học kỹ thuật phục vụ cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; tuyên truyền vận động người Việt Nam ở nước ngoài tham gia hỗ trợ phát triển kinh tế địa phương. Hàng năm Liên hiệp hữu nghị tỉnh Vĩnh Phúc đều tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh có thư chúc mừng Kiều bào Vĩnh Phúc ở nước ngoài nhân dịp Tết Nguyên đán và các sự kiện quan trọng của Hội đồng hương Vĩnh Phúc. Cứ hai năm một lần Liên hiệp hữu nghị tỉnh tham mưu tổ chức chương trình “Xuân quê hương Vĩnh Phúc” để những người con xa xứ từ mọi nơi trên thế giới về quê vui Tết cổ truyền của dân tộc, gắn kết tình cảm Kiều bào với nhân dân trong tỉnh. Thông qua chương trình “Xuân Quê Hương”, Liên hiệp hữu nghị tỉnh đã vận động các cá nhân, doanh nhiệp của kiều bào giúp đỡ các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn đón Tết với tổng trị giá 375 triệu đồng.
Về công tác phi chính phủ nước ngoài
Liên hiệp hữu nghị tỉnh là cơ quan đầu mối, phối hợp với Trung tâm xúc tiến viện trợ phi chính phủ nước ngoài, Sở Ngoại vụ đã tổ chức nhiều hoạt động nhằm kêu gọi viện trợ từ các tổ chức phi chính phủ nước ngoài. Kết quả là, trước năm 2009, giá trị viện trợ trung bình của tỉnh chỉ đạt khoảng 500USD/năm. Từ năm 2010, sau khi Ban xúc tiến vận động viện trợ phi chính phủ nước ngoài được thành lập và ban hành Chương trình xúc tiến vận động viện trợ, giá trị viện trợ phi chính phủ của tỉnh ngày càng cao, đến nay trung bình khoảng 3 triệu USD/năm.
Hàng năm có khoảng 20 tổ chức thường xuyên hoạt động tại tỉnh. Trong đó, tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực: bảo vệ môi trường, động vật quý hiếm (do tổ chức AAF tài trợ); lĩnh vực giáo dục dạy nghề (do các tổ chức KFHI, Maryknoll, World Together tài trợ); lĩnh vực viện trợ nhân đạo, xóa đói giảm nghèo (do các tổ chức KFHI, PAMWF; lĩnh vực phát triển cộng đồng (do tổ chức MCC, GRET tài trợ). Ngoài ra còn một số nguồn viện trợ bằng hiện vật như: tặng quần áo, chăn màn, tặng xe lăn cho người tàn tật, tặng kính lão cho người già, phát quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, khám sàng lọc để phẫu thuật cho học sinh sứt môi, hở hàm ếch....
Nhìn chung, các dự án đều đã cải thiện đời sống cho những người có hoàn cảnh khó khăn với đối tượng hướng tới là những người nghèo, phụ nữ, người yếu thế, trẻ em khuyết tật, mồ côi... Do đó, các dự án đều mang lại những hiệu quả nhất định, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho một bộ phận nhân dân, đặc biệt với những người có hoàn cảnh khó khăn.
Về công tác thông tin tuyên truyền
Liên hiệp hữu nghị tỉnh luôn đẩy mạnh tuyên truyền về các hoạt động đối ngoại nhân dân cũng như về văn hóa, phong tục tập quán, đất nước, con người Việt Nam nói chung và tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng. Đồng thời, Liên hiệp hữu nghị tỉnh còn tích cực giới thiệu những tiềm năng- thế mạnh, chính sách thu hút đầu tư của tỉnh với bạn bè quốc tế thông qua các đoàn ra, đoàn vào; liên tục cập nhật thông tin về đối ngoại nhân dân trên trang thông tin điện tử của Trung ương và địa phương, đồng thời xuất bản Bản tin Hữu nghị thường kỳ 2 tháng/số giúp cho độc giả có thêm nhiều thông tin về hoạt động của Liên hiệp hữu nghị tỉnh nói riêng và hoạt động đối ngoại nhân dân của tỉnh nói chung. Ngoài ra, Liên hiệp cũng xuất bản được một số ấn phẩm khác như: “Tìm hiểu về biển, đảo Việt Nam”, “Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Vĩnh Phúc” 05 năm xây dựng và phát triển”.
Với sự cố gắng, nỗ lực của tập thể cán bộ Liên hiệp cùng những thành tích đạt được trong thời gian qua, Liên hiệp hữu nghị tỉnh đã vinh dự được UBND và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam nhiều năm tặng Bằng khen. Đặc biệt năm 2013, Liên hiệp hữu nghị tỉnh đã vinh dự nhận Cờ Thi đua xuất sắc do Liên hiệp hữu nghị Việt Nam trao tặng.
Để phát huy kết quả, thành tích đã đạt được trong những năm qua, đồng thời tiếp tục cụ thể hóa và thực hiện tốt Chỉ thị số 28-CT/TW ngày 02/12/2008 về “Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam”, Chỉ thị số 04-CT/TW ngày 06/7/2011 về việc “Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới” của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Kế hoạch số 19-KH/TU của Tỉnh ủy Vĩnh Phúc ngày 28/9/2011 về việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 04-CT/TW ngày 06/7/2011 của Ban Bí thư. Đặc biệt là hướng tới chuẩn bị Đại hội đại biểu Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Vĩnh Phúc lần thứ 2, nhiệm kỳ 2016 -2021 và 10 năm ngày thành lập, Liên hiệp hữu nghị tỉnh xác định nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới như sau:
Một là, chủ động mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác với nhân dân các nước, chú trọng đi vào chiều sâu với các đối tác quan trọng, gồm: các nước láng giềng, các đối tác lớn, các nước bạn bè truyền thống; đồng thời mở rộng và làm phong phú, đa dạng các lĩnh vực hoạt động, loại hình hoạt động đối ngoại nhân dân.
Hai là, thiết lập và mở rộng mối quan hệ với các tổ chức phi chính phủ đang hoạt động ở Việt Nam và ở nước ngoài; tích cực vận động các tổ chức phi chính phủ mới, tiềm năng viện trợ cho địa phương. Tiếp tục tranh thủ sự ủng hộ của các tổ chức phi chính phủ đã có thời gian hoạt động lâu dài trên địa bàn tỉnh.
Ba là, phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các sở, ban, ngành, tổ chức, đoàn thể, địa phương trong việc định hướng, quản lý và tổ chức các hoạt động đối ngoại nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Bốn là, tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, nhằm giới thiệu quảng bá hình ảnh, văn hoá, con người, môi trường đầu tư, cũng như những tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đến với bạn bè trong và ngoài nước góp phần nâng cao vị thế của tỉnh. Xuất bản định kỳ Bản tin Hữu nghị, tham mưu UBND tỉnh để xây dựng Website Liên hiệp và tăng số Bản tin (01 tháng/số) trong năm 2016. Ngoài ra xuất bản các ấn phẩm, chuyên san về công tác đối ngoại nhân dân, mối quan hệ hữu nghị giữa Vĩnh Phúc và các nước trên thế giới.
Năm là, Liên hiệp hữu nghị tỉnh sẽ tập trung phát triển, củng cố tổ chức, thành lập các tổ chức thành viên mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức thành viên; động viên, khuyến khích các tầng lớp nhân dân tham gia vào hoạt động đối ngoại nhân dân.
Sáu là, tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại nhân dân của tỉnh có bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi chuyên môn nghiệp vụ, thông thạo ngoại ngữ đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Chắc chắn rằng với vai trò nòng cốt trong các hoạt động hoà bình, hữu nghị cùng sự linh hoạt, chủ động trong việc phối kết hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, với Liên hiệp các tổ chức hữu nghị địa phương và các Hội hữu nghị Trung ương, các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài, Liên hiệp hữu nghị tỉnh sẽ gặt hái được nhiều kết quả, thành công hơn nữa trong các hoạt động hòa bình, đoàn kết, hữu nghị góp phần tích cực trong việc tăng cường và mở rộng công tác đối ngoại nhân dân của tỉnh; tạo sự thân thiện và cởi mở giữa các tổ chức nước ngoài về một tỉnh Vĩnh Phúc giàu tiềm năng – thế mạnh, đưa hình ảnh và vị thế của Vĩnh Phúc đến gần hơn với nhân dân các địa phương trên thế giới.
Đào Xuân Hiền
Phó Chủ tịch thường trực
Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Vĩnh Phúc
