Tham dự đại hội có các đồng chí: Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị Ban chấp hành TW Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy viên Bộ Chính trị Ban chấp hành TW Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam; Phạm Bình Minh, Ủy viên Ban chấp hành TW Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao; Vũ Xuân Hồng, Bí thư đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam khóa IV; Đôn Tuấn Phong, Phó Chủ tịch Liên hiệp khóa IV; cùng các đồng chí nguyên là lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đại diện các bộ ngành, một số tổ chức hữu nghị quốc tế và các thành viên Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam…
Khai mạc Đại hội, ông Vũ Xuân Hồng phát biểu: “Chỉ thị 28-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng ngày 2/12/2008 đã đặt nền móng vững chắc cho sứ mệnh của Liên hiệp hữu nghị với những chức năng, nhiệm vụ, tính chất, tổ chức và phương châm hành động rất cơ bản. Năm năm qua, thực hiện chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Ban thường vụ, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp và các tổ chức thành viên ở Trung ương và địa phương đã có nhiều cố gắng và đạt được những thành tích nhất định. Đại hội sẽ tổng kết để rút kinh nghiệm những việc đã làm, nhưng quan trọng hơn, để xác định phương hướng, nhiệm vụ hoạt động của Liên hiệp trong nhiệm kỳ tới.”
Ông Đôn Tuấn Phong, Phó Chủ tịch Liên hiệp đã trình bày Báo cáo tổng kết hoạt động nhiệm kỳ 2008 - 2013 và Phương hướng công tác nhiệm kỳ 2013 – 2018.
Trong 5 năm qua, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đã quán triệt sâu sắc phương châm “chủ động, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả” trong việc mở rộng, đa dạng hóa quan hệ hữu nghị, hợp tác với nhân dân các nước, coi trọng phát triển chiều sâu quan hệ hợp tác với các đối tác trọng điểm gồm các nước láng giềng, các nước có quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác toàn diện, các nước có vị trí quan trọng trong chính sách đối ngoại của Việt Nam; củng cố quan hệ bạn bè truyền thống, tăng cường quan hệ với các lực lượng yêu chuộng hòa bình và tiến bộ, các tổ chức cánh tả; mở rộng quan hệ với các chính khách, các tổ chức, cá nhân có thiện chí với Việt Nam hoạt động trên nhiều lĩnh vực đa dạng. Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và các tổ chức thành viên đã có nhiều sáng kiến, trong đó có nhiều sáng kiến mang tính đột phá trong quan hệ hợp tác với các đối tác nước ngòai, tham gia chủ động và hiệu quả các diễn đàn nhân dân đa phương.
Bên cạnh công tác hòa bình, hữu nghị, công tác vận động viện trợ và quản lý hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài được triển khai có hiệu quả và toàn diện ở cả Trung ương và địa phương trên cơ sở thực hiện Chương trình quốc gia xúc tiến vận động viện trợ phi chính phủ nước ngoài. Trong 5 năm qua, có 192 tổ chức phi chính phủ mới đã vào Việt Nam và tổng giá trị viện trợ phi chính phủ nước ngoài giải ngân đạt hơn 1,4 tỷ USD (chưa thống kê năm 2013) thông qua 14.028 chương trình, dự án ở 63 tỉnh/thành phố. Viện trợ phi chính phủ nước ngoài tiếp tục tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên của Việt Nam và được sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả thiết thực. Bên cạnh đó, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam cũng đã sử dụng kênh hợp tác với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài để thúc đẩy các hoạt động hòa bình, đoàn kết, hữu nghị và ủng hộ Việt Nam trong các hoạt động quốc tế.
Sau hơn 20 năm trưởng thành và phát triển, tổng số tổ chức thành viên của Liên hiệp hiện nay là 107 (tăng 20 tổ chức thành viên so với trước Đại hội IV), trong đó số tổ chức thành viên ở trung ương là 63 (tăng 9 tổ chức so với đầu nhiệm kỳ) và số tổ chức thành viên ở địa phương là 44 (tăng 11 tổ chức so với đầu nhiệm kỳ).
Trên cơ sở đánh giá kết quả hoạt động, rút ra bài học kinh nghiệm trong thời gian qua và nhận thức được yêu cầu của tình hình mới, Liên hiệp đề ra phương hướng và giải pháp nhằm củng cố tổ chức, tăng cường năng lực, tiếp tục đổi mới và nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của Liên hiệp trong thời gian tới; tập trung vào các nội dung chính như: đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân nhằm tăng cường tình đoàn kết quốc tế, vì hòa bình và phát triển; tăng cường và nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu; đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền; củng cố và phát triển tổ chức…
Là người vinh dự được tham dự hội nghị đầu tiên giữa Chính phủ Việt Nam và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài tổ chức cách đây 20 năm, ông Gunner F. Andersen, Trưởng đại diện Tổ chức “Save the Children” tại Việt Nam bày tỏ sự vui mừng trước những phát triển vượt bậc của Việt Nam trong 20 năm qua, đặc biệt là sự phát triển của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam trong 5 năm qua. “Nhìn trong một bức tranh lớn hơn, Việt Nam đã có khả năng duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, củng cố các mối quan hệ quốc tế và thu hút thành công hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế”, ông Gunner F. Andersen nhấn mạnh.
Trước những thách thức còn nhiều ở phía trước, Trưởng đại diện của Save the Children cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam một cách hiệu quả hơn trong việc giảm nghèo và phát triển bền vững cho nhóm thiệt thòi nhất; truyền tải thông điệp hòa bình, hữu nghị của người dân Việt Nam tới người dân trên thế giới. Ông Gunner F. Andersen bày tỏ tin tưởng rằng, trong nhiệm kỳ tới, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện thành công nhiệm vụ đóng góp cho tình hữu nghị, hợp tác rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa giữa các quốc gia và sẽ thực hiện được viễn cảnh phát triển nhanh và mạnh của Việt Nam.
Phát biểu tại Đại hội, ông Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đánh giá cao sự chủ động, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả trong việc triển khai các nghị quyết quan trọng của Đảng, gắn liền việc thực hiện nghị quyết Đại hội 4 của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam.
Nhằm góp phần tăng cường hiệu quả của Liên hiệp, ông Nguyễn Thiện Nhân đề nghị Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam cần tập trung vào 4 lĩnh vực : thứ nhất, cần đổi mới nâng cao hơn nữa hiệu quả các hoạt động đối ngoại của Liên hiệp, các tổ chức thành viên, nâng cao hiệu quả chính trị nhằm giúp nhân dân các nước hiểu hơn về Việt Nam, đoàn kết ủng hộ Việt Nam đấu tranh lại các thế lực thù địch làm ảnh hưởng đến sự phát triển của Việt Nam…; thứ hai, cần chú trọng triển khai các quan hệ đối tác, phát triển chặt chẽ các quan hệ ổn định với nhân dân các nước láng giềng, ổn định quan hệ với nhân dân các nước trong cộng đồng ASEAN, củng cố bạn bè truyền thống, mở rộng quan hệ với các hội hữu nghị truyền thồng của; tích cực tham gia các diễn đàn đa phương, đấu tranh chung vì hòa bình của Việt Nam và thế giới; thứ ba, làm tốt công tác vận động các hoạt động viện trợ phi chính phủ, theo hướng tăng cường và chủ động, nâng cao hiệu quả sử dụng viện trợ, hoạt động của các tổ chức phi chính phủ phù hợp với luật pháp của Việt Nam; thứ tư, tiếp tục củng cố xây dựng các tổ chức của Liên hiệp ngày càng phát triển vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời gian tới, tăng cường xã hội hóa, huy động được sự tham gia tích cực của đông đảo nhân dân.
Ông Nguyễn Thiện Nhân tin tưởng Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam với tinh thần “Hòa bình, hữu nghị, hợp tác, hội nhập” sẽ tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế để đạt được những thành tựu to lớn hơn đáp ứng kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với vai trò nòng cốt và chuyên trách của Liên hiệp trong công tác đối ngoại nhân dân.
Đại hội đã thông qua Điều lệ và tiến hành hiệp thương bầu Đoàn Chủ tịch nhiệm kỳ 2013-2018 gồm 147 ủy viên và Ban Thường vụ gồm 23 ủy viên. Ông Vũ Xuân Hồng được tín nhiệm tiếp tục giữ chức Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam; ông Đôn Tuấn Phong giữ chức Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký; bà Nguyễn Thị Hoàng Vân giữ chức Phó Chủ tịch chuyên trách nhiệm kỳ 2013-2018.
Thay mặt Ban Thường vụ mới, ông Vũ Xuân Hồng cảm ơn các ý kiến chỉ đạo sâu sắc và toàn diện của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc cũng như những ý kiến quý báu của đại diện các bộ, ban, ngành và các vị lão thành đối ngoại nhân dân; và khẳng định, tập thể Ban Thường vụ sẽ nỗ lực hết mình để hoàn thành nhiệm vụ trong nhiệm kỳ mới, đưa hoạt động của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam lên tầm cao mới, đóng góp nhiều hơn và hiệu quả hơn cho công tác đối ngoại chung của cả nước và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ, phát triển của đất nước trong tình hình mới./.
Thu Hằng