Em bé Cuba với hai lá cờ Việt Nam – Cuba.
Thật may mắn tôi là một trong những lưu học sinh Việt Nam được học tập và làm việc tại Cuba gần như suốt cả quá trình công tác của mình. Mạo muội bắt chước tiêu đề bài báo lịch sử của người thầy của nền độc lập dân tộc Cuba. Chỉ có điều, “cuộc dạo chơi” trên đất Cuba của tôi đã kéo dài suốt cuộc đời mình.
Điều đầu tiên tôi có trong cuộc dạo chơi trên đất Cuba là sự khâm phục dân tộc hào hùng này. Họ là những con người mạnh mẽ, cao thượng, sẵn sàng hy sinh cho lý tưởng. Tôi đã được dự những cuộc mít tinh có cả triệu người tham dự cuồng nhiệt; ai ai cũng bừng bừng phấn khích. Tôi đã sống ở Cuba trong thời kỳ hàng chục ngàn thanh niên Cuba vượt biển sang châu Phi để tham gia vào cuộc đấu tranh giải phóng Angola và các nước khác khỏi ách áp bức và phân biệt chủng tộc. Họ bước đi, đầu ngẩng cao và không hề ngần ngại dù biết rằng cuộc chiến đấu phía trước đầy hy sinh và mất mát.
Người Cuba không hề biết sợ dù chỉ ở cách nước Mỹ có 70 hải lý và chính quyền nước này đã tiến hành mọi cách làm cho Cuba sụp đổ; từ bao vây thương mại, cấm vận kinh tế đến cho lính đánh thuê đổ bộ trực tiếp vào lãnh thổ Cuba.
Với cuộc cách mạng của mình, Cuba đã tồn tại bền bỉ suốt hơn 60 năm trước bao nhiêu mưu toan cô lập, vùi dập và lật đổ.
Trong những năm tháng tốt đẹp nhất (1975 - 1985) cuộc sống tại Cuba không thật dồi dào như theo quan niệm của chủ nghĩa tiêu dùng nhưng rất yên bình và vô tư. Thực phẩm được bao cấp với chi phí không đáng kể; y tế, giáo dục, kể cả giáo dục đại học, được miễn phí; văn hoá, nghệ thuật, thể thao không mất tiền ... Người lao động Cuba chỉ lo làm việc mà ít phải quan tâm đến những lo toan hàng ngày. Tôi không biết có thành phố nào như Habana có đến hàng chục rạp phim sang trọng như nhà hát, trình chiếu những bộ phim mới nhất của thế giới cùng với các nơi vui chơi giải trí, các tụ điểm âm nhạc và các trung tâm văn hoá khác. Cuba là nước nhỏ nhưng các thành tựu về hội hoạ, văn học, âm nhạc, thể thao... thuộc hàng đỉnh cao của thế giới. Ba lê Cuba cũng là một trường phái ba lê danh tiếng. Thật là đáng ngưỡng mộ!
Cách mạng Cuba đã làm thay đổi một đất nước. Trước năm 1959, Cuba là một đất nước giàu có nhưng là đất nước của tầng lớp trung lưu, thượng lưu. Các khu phố sang trọng, đẹp đẽ của Habana đầy rẫy biệt phủ của các đại gia, các ông vua mía đường, các ông vua cigar, các chủ nhà băng, công xưởng, ... cùng với dinh thự xa hoa của các bá tước, công tước, nam tước, hoàng thân... Các khách sạn sang trọng, nhà hàng, casino,Cabaret, club ... các nơi ăn chơi dành cho người giàu có từ Mỹ và châu Âu đến. Thực sự Habana lúc đó là thành phố xa hoa, là khu du lịch ăn chơi của khách vip trên khắp thế giới nhưng các vùng nông thôn Cuba thì chậm phát triển. Cách mạng Cuba đã làm cuộc dân chủ hoá giúp cho người nghèo, các tầng lớp bị thiệt thòi vươn lên mạnh mẽ. Họ thực sự được giải phóng khỏi đói nghèo, thất học một cách nhanh chóng và họ chính là cơ sở xã hội của cuộc cách mạng.
Một góc phố La Habana. Ảnh: Đinh Như Hoan |
Tuy nhiên, chủ nghĩa bình quân và chính sách bao cấp xã hội đã tạo nên một gánh nặng vô cùng lớn cho nền kinh tế đất nước. Thêm vào đó, chính sách bao vây cấm vận của Mỹ và cuộc chiến tranh lạnh đã làm cho Cuba bị tách ra khỏi trào lưu phát triển của thế giới từ những thập kỷ cuối của thế kỷ 20. Cuba đã rất vất vả để theo kịp đà tăng trưởng của kinh tế thế giới. Khó khăn bao vây tứ bề, thiếu xăng dầu, năng lượng, thực phẩm, thuốc men... làm cho các thành tựu vật chất của Cách mạng không còn giữ vững được như trước.
Tuy nhiên, nhân dân Cuba kiên cường không chịu khuất phục. Bạn bè và nhân dân các nước luôn ở bên cạnh Cuba, trong đó có Chính phủ và nhân dân Việt Nam. Chúng ta chia sẻ với Cuba những thứ ít ỏi mà chúng ta có. Chúng ta hướng tới Cuba với tình cảm thắm thiết và sự hàm ơn. Trong những năm tháng đất nước chúng ta khó khăn nhất, luôn luôn có nhân dân Cuba bên cạnh với tình thần “Vì Việt Nam sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình!” - lời của Tổng tư lệnh Fidel Castro.
Một dân tộc như Cuba sẽ không bao giờ chịu khuất phục, nhân dân Cuba nhất định sẽ có cách thoát ra được những khó khăn hiện nay. Đó là một dân tộc năng động, đầy sáng tạo và mạnh mẽ đương đầu với nghịch cảnh.
Mảnh đất Cuba nóng bỏng nhưng hiền hoà. Biển xanh, cát trắng, những cánh đồng xanh tươi bất tận. Cuba là một thiên đường nhiệt đới, nói một cách không phóng đại chút nào. Ở đây nhiệt độ không bao giờ vợt quá 35oC và cũng không bao giờ dưới 10oC, không có một loài sinh vật độc hại chết người nào. Khách du lịch có thể tận hưởng những bãi biển tuyệt đẹp, những vùng núi xanh tươi với môi trường được bảo vệ rất tốt; được đi dạo trong những thành phố cổ kính với những di sản văn hoá tuyệt đẹp từ những thế kỷ 16, 17, 18, 19 và rất nhiều trong số đó được công nhận là di sản văn hoá của nhân loại. Tới thăm Cuba, chúng ta được giao lưu với những người dân phóng khoáng, cởi mở và tận tình với bè bạn. Họ là những người cao lớn, mạnh mẽ, những cô gái xinh đẹp, tươi cười và nóng bỏng.
Ôi Cuba! mảnh đất giữ chân du khách; mảnh đất luôn dang rộng cánh tay đón chào bè bạn trên khắp thế giới. Sẽ đến một ngày các bạn chiến thắng tất cả mọi khó khăn bằng sức mạnh văn hoá và tinh thần của mình./.
TĐ