Ông Lê Hải Bình cho biết, ngoài việc phát hành bản đồ "nuốt trọn" biển Đông nói trên, Trung Quốc (TQ) còn phát hành bản đồ địa hình TQ, khởi công xây dựng dự án trường học và hoàn thiện dự án nhà ở công cộng trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam (VN), tiếp tục mở rộng, xây dựng và thay đổi nguyên trạng trái phép trên một số điểm tại quần đảo Trường Sa của VN mà TQ sử dụng vũ lực chiếm đóng trái phép tháng 3.1988. 
 

"Chúng tôi đã nhiều lần khẳng định về lập trường của VN đối với 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. VN kiên quyết phản đối và yêu cầu TQ chấm dứt ngay các hoạt động sai trái nêu trên, tôn trọng luật pháp quốc tế, nghiêm túc tuân thủ Tuyên bố về ứng xử của các bên trên biển Đông (DOC) và không có những hành động tương tự trong thời gian tới.
 

TQ đơn phương thăm dò ngoài cửa vịnh Bắc Bộ
 

Người phát ngôn Lê Hải Bình cho hay, ngày 21.6, cơ quan chức năng VN phát hiện giàn khoan Nam Hải 09 đã di chuyển đến tọa độ 17 độ 14,1 phút vĩ bắc - 109 độ 31 phút kinh đông như Cục Hải sự TQ ra thông báo ngày 18.6. Tiếp đó, ngày 24.6, Cục Hải sự TQ tiếp tục đăng thông báo hàng hải số 14050 thông báo tàu khảo sát thăm dò vật lý địa cầu Hai Yang Shi You 719 hoạt động ở biển Đông từ ngày 23.6 đến 20.8.2014. 
 

Khu vực mà giàn khoan Nam Hải 09 và tàu khảo sát 719 hoạt động thuộc vùng biển bên ngoài cửa vịnh Bắc Bộ chưa được phân định giữa VN và TQ. Theo luật pháp và thực tiễn quốc tế, không bên nào được đơn phương hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí ở vùng biển chồng lấn chưa được phân định. 
 

Đáng chú ý, hành động này diễn ra ngay sau khi Uỷ viên Quốc vụ TQ Dương Khiết Trì sang VN, khiến dư luận quốc tế và VN hết sức lo ngại. Người phát ngôn Lê Hải Bình yêu cầu TQ không có hành vi làm phức tạp thêm tình hình, tạo không khí thuận lợi cho tiến trình đàm phán phân định vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ giữa hai nước.
 

Tại cuộc họp báo, ông Ngô Ngọc Thu - Phó Tư lệnh kiêm Tham trưởng Cảnh sát biển VN - cho biết, tình hình thực địa 10 ngày qua có những diễn biến mới nguy hiểm. TQ vẫn thường xuyên sử dụng từ 109-125 tàu thuyền các loại để bảo vệ giàn khoan. Đáng chú ý, trước đây TQ chỉ sử dụng tàu hải cảnh tốc độ cao để đâm va tàu thực thi pháp luật của VN, nhưng việc sử dụng loại tàu này đâm va khiến mũi tàu dễ bị hư hại. Do đó, mấy ngày qua, TQ thay đổi thủ đoạn, liên tục sử dụng tàu kéo kèm chặt hai bên mạn tàu VN, tạo điều kiện cho các tàu khác đâm va. Đây là những loại tàu kéo công suất lớn, có hệ thống bảo vệ đệm chống va đập tốt, không bị hư hại.
 
Ông Ngô Ngọc Thu kiên quyết phản bác thông tin của Bộ Ngoại giao TQ cho rằng, TQ không đưa tàu chiến đến khu vực giàn khoan. "Tôi khẳng định tàu quân sự TQ thường xuyên có mặt tại hiện trường, có 6 loại là tàu khu trục, tàu hộ vệ tên lửa, tàu tên lửa tấn công nhanh, tuần tiễu săn ngầm, quét mìn, vận tải đổ bộ. Chúng tôi đã chụp được hình ảnh, đăng ký được tọa độ. Kể cả phóng viên trong và ngoài nước đều ghi được những hình ảnh này. TQ nói không sử dụng tàu quân sự là sai sự thật. Lời nói của họ không đi đôi với việc làm" - ông Thu khẳng định.
 
27 tàu kiểm ngư VN bị hư hại, 15 kiểm ngư viên bị thương
 

Ông Hà Lê - Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư - bác bỏ bình luận của Bộ Ngoại giao TQ cho rằng các tàu VN quấy rối, chủ động đâm va các tàu của TQ. Ông Hà Lê khẳng định, các tàu thực thi pháp luật VN thường xuyên bị tàu TQ chủ động đâm va, sử dụng biện pháp nguy hiểm, quyết liệt để ngăn cản. Các hành động này của phía TQ đều được chuẩn bị kỹ, tiến hành có tổ chức với ý đồ cố tình gây thiệt hại cho các tàu VN. TQ thường xuyên sử dụng 5-7 tàu/tốp áp sát, cắt hướng ngăn cản, đẩy tàu kiểm ngư VN ở cách giàn khoan khoảng 10 hải lý. 
 

Đến thời điểm này, đã có 27 tàu kiểm ngư VN bị tàu TQ đâm va hơn trăm lần, gây thiệt hại nặng và làm 15 kiểm ngư viên bị thương. Đặc biệt, các tàu TQ thể hiện rõ sự nguy hiểm, có tính toán khi cố tình đâm để gây thiệt hại nặng cho tàu kiểm ngư 951 của VN vào ngày 23.6. Ông Hà Lê giới thiệu những hình ảnh quay trực tiếp tại thực địa để phản bác thông tin mà Bộ Ngoại giao TQ đưa ra.