Đó là những lời nói chứa đựng tình cảm chân thành của ông Georges Boudarel - người đã dành cả thời thanh xuân của mình để hoạt động cách mạng, ủng hộ cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở Việt Nam và coi Việt Nam như quê hương thứ hai của mình.
Ông G. Boudarel sinh ngày 21 tháng 12 năm 1926 trong một gia đình Công giáo ở Saint-Étienne, Loire, Cộng hòa Pháp.
Vào cuối những năm 1940, sau khi tốt nghiệp đại học ngành văn chương, G. Boudarel làm giảng viên triết học tại trường Trung học Marie-Curie ở Sài Gòn. Thời gian này, ông tham gia nhóm Mác-xít của những người Pháp ở Sài gòn.
Năm 1949, G. Boudarel rời bỏ cương vị giáo viên tại trung học Yersin, Đà Lạt, tham gia vào Việt Minh với bí danh Đại Đồng và được phân công làm việc tại Địch vận Việt Minh, phát thanh cho Ban Pháp ngữ đài Nam Bộ Kháng chiến. Sau đó, ông được thuyên chuyển ra Bắc và hoạt động tại Chiến khu Việt Bắc.
Sau khi cuộc chiến tranh Đông Dương kết thúc, ông trở về Pháp năm 1967 và tiếp tục đi học. Ông bảo vệ luận án tiến sỹ với đề tài về Phan Bội Châu và làm giáo sư trường Đại học Paris VII, giảng dạy lịch sử hiện đại Việt Nam, và trở thành nhà nghiên cứu hàng đầu về Việt Nam
Vượt qua nhiều biến cố và thử thách, ông vẫn dành trọn tình yêu với Việt Nam và coi Việt nam là Tổ quốc thứ hai của mình. Tình yêu đó được thể hiện bằng những công trình nghiên cứu, tác phẩm, bài báo về lịch sử Việt Nam. Ông còn là một dịch giả tài năng khi đã dịch nhiều tác phẩm Việt Nam ra tiếng Pháp như Tắt đèn của Ngô Tất Tố, Dế mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài, Đại thắng mùa xuân của Văn Tiến Dũng….
Georges Boudarel đã từng có ý muốn được về dưỡng già và gửi nắm xương tàn tại “quê hương thứ hai” của ông, và để lại tất cả những “di sản văn hóa” của mình cho Việt Nam . Nhưng tiếc rằng điều này chưa chưa kịp thực hiện thì ông đã từ trần ngày 26/12/2003, hưởng thọ 77 tuổi.
Nhân kỷ niệm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt – Pháp (12/4/1973 – 12/4/2014), chúng tôi xin dành sự tưởng nhớ đến một người bạn thân thiết nhân dân Việt Nam, ông “Bụt” Georges Boudarel như đồng nghiệp của ông thường gọi, và mong muốn mối quan hệ hữu nghị Việt Nam - Pháp sẽ mãi mãi bền vững.
Nguyễn Thùy Chi
